بررسی آماری تاثیر چاه های آب بر یکدیگر در یک مجموعه چاه، مطالعه موردی منطقه گرمابدشت- سیاهتلو (گرگان)

چکیده:
سابقه و هدف
منابع آب زیرزمینی در منطقه گرمابدشت- سیاهتلو به عنوان تامین کننده بخش مهمی از آب شرب شهر گرگان دارای اهمیت ویژه ای می باشند. در این منطقه تعداد زیادی چاه در یک محدوده کوچک واقع شده اند و در حقیقت این منطقه یک مجموعه چاه را تشکیل می دهد و به علت تداخل مخروط افت این چاه ها با یکدیگر، سطح آب در برخی از این چاه ها به طور قابل توجهی پائین افتاده است. پائین افتادن سطح آب در این چاه ها باعث کاهش قابل توجه آبدهی آنها شده است و بعضی از چاه ها تخریب شده اند. با عنایت به محدود بودن منابع آب های سطحی برای تامین نیازهای جدید آب آشامیدنی شهر گرگان توجه اصلی به منابع آب زیرزمینی شده است. از آنجایی که حوضه های آب زیرزمینی که برای تامین آب شرب مورد استفاده قرار می گیرد در یک محدوده کوچک واقع می شوند و میزان آبدهی چاه ها در این منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد.
تاکنون مطالعه جامعی در خصوص تاثیر مجموعه چاه ها بر روی کاهش آبدهی چاه ها انجام نگرفته است. به این منظور در این تحقیق به تاثیر نقش مجموعه چاه های موجود در یک محدوده کوچک (گرمابدشت) بر روی میزان آب استخراج شده بررسی شده است.
مواد و روش ها
برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی می تواند باعث افت شدید سطح آب های زیرزمینی شود که از عوامل موثر بر کاهش آبدهی در مجموعه چاه ها، فاصله چاه های مجاور از یکدیگر و میزان برداشت زیاد آب از چاه ها در مجموعه چاه ها می باشد. بر اساس دو عامل فوق و تاثیر گذاری آن بر کاهش آبدهی چاه های منطقه گرمابدشت- سیاهتلو، از تعدادی شاخص آماری استفاده شده است. شاخص فاصله (DI) و شاخص دبی- فاصله (DQI) بر اساس عوامل موثر بر کاهش آبدهی تعریف شده است. عامل دیگری که در کاهش آبدهی چاه ها در مجموعه چاه ها نقش بسزایی دارد، ساختمان چاه است. با استفاده از ارزیابی شاخص های آماری ارائه شده در این تحقیق، یک روش ساده و کاربردی به منظور تعیین درصد تاثیر ساختمان چاه بر روی کاهش آبدهی چاه ها معرفی شده است.
یافته ها
پس از بررسی میزان آبدهی چاه ها و همچنین کاهش آبدهی چاه ها، این نتیجه بدست آمد که تغییرات آبدهی با شاخص DQI بیشترین همبستگی را نشان می دهد. و با تعیین فاصله میان چاه ها می توان تاثیر این عوامل را در کاهش آبدهی به حداقل رساند. در خصوص بررسی ساختمان چاه ها، نتایج حاصله از این تحقیق بیانگر این است که مقدار تاثیر ساختمان چاه بر کاهش آبدهی چاه ها از صفر تا 75 درصد متغیر بوده است.
نتیجه گیری
با استفاده از شاخص های تعریف شده می توان یک حریم مناسب برای ایجاد مخروط افت در اطراف چاه ها ایجاد نموده تا از تداخل مخروط افت ها جلوگیری شود و تغییرات در میزان آبدهی چاه هایی که در آن برداشت صورت می گیرد به حداقل کاهش یابد. با بررسی شاخص های فوق شاخص DQI بهترین شاخص آماری به منظور کمترین میزان کاهش آبدهی شناخته شده است. به جهت ارزیابی تاثیر ساختمان چاه بر کاهش آبدهی چاه-ها یک شیوه جدیدی در این مقاله ارائه شده است که بر اساس آن هر چه شاخص دبی به فاصله (DQI) بیشتر باشد، درصد کاهش آبدهی چاه ها هم بیشتر می شود.
زبان:
فارسی
صفحات:
317 تا 324
لینک کوتاه:
magiran.com/p1659926 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!