بررسی غلظت گرد و غبار قابل انفجار و ارزیابی خطر انفجار در برخی از صنایع با ریسک بالای شاهرود

گرد و غبار قابل اشتعال ذرات ریزی هستند که وقتی در هوا تحت شرایط خاصی پراکنده می شوند خطر انفجار را به همراه دارند. هدف از این مطالعه بررسی غلظت گرد و غبار قابل انفجار و ارزیابی خطر انفجار در برخی از صنایع با ریسک بالای شاهرود می باشد.
در ابتدا جهت بررسی غلظت گرد و غبار در کارخانجات مورد بررسی، با اقتباس از متد NIOSH 0500، نمونه برداری و تعیین غلظت انجام شد. سپس جهت بررسی ریسک جرقه زنی، ارزیابی ریسک به روش تجزیه و تحلیل حالات خطر و اثرات ناشی از آن (FMEA) صورت پذیرفت. همچنین منابع اصلی احتمالی انفجار ثانویه نیز توسط مشاهده و مصاحبه با مدیران و سرپرستان مشخص شد.
نتایج بررسی غلظت گرد و غبار قابل انفجار در بین صنایع مورد بررسی نشان داد بیشترین تولید گرد و غبار مربوط به صنایع PVC با غلظت 43±74 میلی گرم بر مترمکعب می باشد. نتایج ارزیابی ریسک FMEA نیز نشان داد تجهیزات انتقال مواد، خشک کن ها، تجهیزات برشکاری و سوراخکاری، موتورها و تابلو برق ها از پرریسکترین تجهیزات در ایجاد جرقه و اشتعال می باشند. همچنین بررسی ها نشان داد، سیلوها با ظرفیت نگهداری بالایی که دارند می توانند مهمترین منابع احتمالی انفجار ثانویه باشند.
نتایج این مطالعه نشان داد غلظت گرد و غبار قابل انفجار نسبت به حداقل غلظت قابل انفجار بسیار پایین می باشد ولی با توجه به منابع وسیع جرقه زنی و منابع بزرگ ذخیره سازی محصولات پودری که وجود دارد، توجه به انفجار گرد و غبار در برخی از این صنایع، بسیار حائز اهمیت می باشد.