طراحی شبکه جاده جنگلی براساس عبور جاده از مناطق پایدار به منظور کاهش فرسایش مطالعه ی موردی: سری واستون

فرسایش خاک یکی از مهم ترین چالش های زیست محیطی و عوامل مهم آسیب جنگل ها به شمار می رود که اغلب در اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی، جاده سازی و فقدان پوشش گیاهی به وجود می آید. خاک های جنگلی به طور طبیعی نفوذپذیر، ولی از سوی دیگر جاده های جنگلی نفوذناپذیرند که همین مسئله موجب می شود تا آب باران روی سطح جاده جریان پیدا کند و ذرات خاک را شستشو دهد. بدین ترتیب، طراحی و ساخت جاده ی جنگلی باید به صورت اصولی انجام گیرد. به همین منظور، در این تحقیق سعی شد تا با استفاده ازGIS و AHP و با در نظر گرفتن عوامل تاثیرگذار در مسیریابی جاده های جنگلی از جمله شیب و طول دامنه، فرسایش پذیری خاک، تراکم آبراهه ها، سنگ بستر، پوشش گیاهی، جهت دامنه و ارتفاع از سطح دریا، به طراحی بهینه ی شبکه جاده پرداخته شود. پس از تهیه ی هر کدام از لایه های اطلاعاتی، با توجه به ضرایب اهمیت به دست آمده از AHP عمل روی هم گذاری نقشه ها انجام شد و نقشه ی توان که نشان دهنده ی پایداری زمین نیز می باشد برای جاده سازی، در چهار طبقه تهیه شد. سپس توسط ضمیمه ی PEEGER 1/1 در نرم افزار ArcView 3.0، طراحی واریانت های مختلف جاده بر روی این نقشه انجام شد. واریانت های طراحی شده و شبکه جاده ی موجود، با استفاده از آزمون مربع کای مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد شبکه جاده های طراحی شده در سطح 95 درصد، از نظر عبور از مناطق پایدار و مساعد برای جاده سازی نسبت به شبکه جاده ی موجود، عملکرد بهتری داشته اند. نتایج این تحقیق می تواند در بهینه سازی طراحی شبکه جاده های جنگلی و کاهش خسارات زیست محیطی موثر باشد.