هویت و ابعاد وجودی انسان در قرآن و احادیث

انسان برتر از همه ی موجودات و ملائکه، خلیفه و جانشین خدا در زمین است. او علت غایی عالم آفرینش است. هر چند به صورت ظاهر در مرحله ی آخر آفرینش قرار دارد ولی به حسب معنی نخستین موجود خلقت است. در بحث از هویت انسان بهترین تعریف ابتدا در سخن خداوند تجلی پیدا کرده، آنجا که می فرماید: «انی جاعل فی الارض خلیفه» (بقره/ 30) به این معنا که خداوند هویتی جدا از دیگر مخلوقات به انسان بخشیده است.
در روزگار معاصر با پیشرفت تکنولوژی و ماشینی شدن جامعه انسانی باعث شده که انسان از هدف خلقت و حقیقت و ماهیت وجودی خود دور شود. در این جستار که با روش تحلیلی- توصیفی انجام گرفته است بر آنیم ضمن تعریف انسان و هویت وی به تصویری روشن از اقسام ابعاد وجودی انسان از دیدگاه قرآن و احادیث بپردازیم و به این نتیجه خواهیم رسید که شناخت استعداد و توانایی ها، تنها در پرتو شناخت ابعاد وجودی اش ممکن است و اگر انسان بتواند هویت و ابعاد وجودیش را بشناسد و به شناخت خود برسد می تواند خداوند را نیز بشناسد و به مقصد نهایی کمال خود دست یابد.