فعالیت برون تنی و درون تنی آرتمیزیا سایبری (درمنه دشتی) علیه تریکوموناس گالینه

در طب فولکلریک ایرانی گیاه آرتمیزیا سایبری (درمنه دشتی) برای درمان عفونت های انگلی در انسان و دام کاربرد دارد. مطالعه حاضر برای ارزیابی اثرات ضد تریکومونیایی روغن ضروری آرتمیزیا سایبری (EO) علیه تریکوموناس گالینه در شرایط برون تنی و درون تنی طراحی شده است. تریکوموناس گالینه به روش نمونه برداری مرطوب از کبوتران بومی آلوده به دست آمد. آزمایش های برون تنی در پلیت های چند چاهکه محتوی مترونیدازول (MTZ) داروی استاندارد ضد تریکومونیایی و EO در غلظت های نهایی 5/2، 5، 10، 20، 50 و 100 میکروگرم بر میلی لیتر در محیط کشت حاوی 104 انگل انجام شد. مطالعه درون تنی بر روی 40 کبوتر با آلودگی تجربی که EO و MTZ را با دوزهای 25 و 50 میلی گرم بر کیلوگرم را به مدت هفت روز متوالی دریافت می نمودند صورت پذیرفت. آنالیز کروماتوگرافی گازی برای آشکار نمودن اجزای شیمیایی روغن ضروری انجام شد. در دوز μg/ml 20 پس از 24 ساعت انکوباسیون با MTZ هیچ تروفوزوایت زنده ای یافت نشد در حالی که MIC 24 ساعته EO μg/ml 10 بود. درمان با EO در دوز mg/kg 50 پس از چهار روز منجر به بهبودی کبوتران آلوده شد ولی برای MTZ با دوز مشابه 5 روز زمان لازم بود. اجزای عمده اسانس آلفا-توجون (5/31%) و بتا-توجون (92/11%) بودند. نتایج مطالعه حاضر اسانس آرتمیزیا سایبری را به عنوان یک عامل آنتی تریکومونال موثر علیه تریکوموناس گالینه معرفی نمود.