کاربرد مدل CA-Markov در پیش بینی پویایی ساختار سرزمین مناطق حفاظت شده (مطالعله موردی: منطقه حفاظت شده دیزمار)

بررسی تغییرات پویای کاربری و پوشش زمین مناطق حفاظت‏شده در مدیریت و پایداری اکوسیستم‏های طبیعی اهمیت بسزایی دارد. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات کاربری و پوشش زمین منطقه حفاظت‏شده دیزمار در گذشته و، به‏ تبع آن، پیش‏بینی الگوی فضایی ساختار سرزمین در آینده نزدیک است. بدین منظور، نقشه های کاربری زمین برای سال‏های 1989، 2000، و 2013 با استفاده از فنون دورسنجی از تصاویر ماهواره‏ای TM، ETM+، و OLI استخراج شد. مدل تلفیقی CA-Markov به‏ منظور پیش‏بینی تغییرات آتی در سال 2037 به کار گرفته شد. صحت مدل پیش‏بینی با مقایسه نقشه کاربری شبیه‏سازی‏شده و واقعی سال 2013 از طریق محاسبه ضریب کاپا ارزیابی شد؛ مقدار همه آماره های کاپا بالای 9/0 به دست آمد؛ این مقدار مبین اعتبار نتایج مدل‏سازی است. نتایج نشان‏دهنده کاهش 11173.36 هکتاری مساحت جنگل‏ها در برابر افزایش 10200.8 و 972.55 هکتاری زمین‏های بایر (مرتع) و کشاورزی از سال 1989 تا 2013 است. در صورت ‏تغییرنیافتن برنامه های حفاظتی و مدیریتی در منطقه، این روند تغییرات در آینده ادامه خواهد داشت و بسیاری از پهنه های ارزشمند جنگل‏های باقی‏مانده از بین خواهد رفت. نتایج این تحقیق در بازنگری رهیافت‏های مدیریتی و حفاظتی منطقه موثر است و سیاست‏گذاران و برنامه‏ریزان را به سمت حفاظت پایدارتر منطقه سوق دهد.