مقایسه الگوهای خطی و غیرخطی در ارزیابی عبور قیمت جهانی به قیمت داخلی مواد غذایی در ایران

در دهه گذشته، بحران قیمت جهانی مواد غذایی و عبور آن به قیمت‏های داخلی مواد غذایی مورد توجه خاص پژوهشگران و سیاستگذاران کشورهای در حال توسعه قرار گرفته است. در این مطالعه، با استفاده از داده های سری زمانی فصلی در دوره 1391:4-1369:1 الگوهای خودتوضیح برداری و خودتوضیح برداری مارکوف سوئیچینگ برآرود شده و سپس توابع عکس‏العمل آنی مربوط به هر الگو به منظور اندازه‏گیری میزان عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی به قیمت داخلی مواد غذایی در ایران مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به نتایج آزمون‏های تشخیصی، الگوی MSIAH(2)-VAR(1) نسبت به الگوی خطی VAR برازش مناسبی برای داده ها ارائه می‏کند. نتایج نشان داد که مقدار عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی به شاخص قیمت مواد غذایی در ایران در رژیم‏های اول و دوم بعد از چهار فصل به ترتیب برابر 15/0 و 40/0 است. بنابراین میزان عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی به شاخص قیمت داخلی مواد غذایی بعد از بحران جهانی قیمت مواد غذایی نسبت به قبل از آن بیشتر بوده است. این یافته ها حاکی از این است که باید توجه زیادی به مقدار عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی در طراحی سیاست‏ها صورت گیرد. سیاستگذاران می‏توانند اثر عبور قیمت‏های جهانی مواد غذایی به قیمت‏های داخلی را با به کارگیری سیاست‏های مهار تورم و افزایش ارزش پول ملی کاهش دهند.