تنوع ژنتیکی جمعیت های جغرافیایی کرم ساقه خوار اروپایی ذرت Ostrinia nubilalis Hübner (Lep.: Crambidae) در ایران با استفاده ازنشانگرهای ریزماهواره

کرم ساقه خوار اروپایی ذرت Hübner Ostrinia nubilalis یکی از آفات مهم زراعی است که تقریبا در تمام مناطق ایران یافت می شود. به منظور بررسی تنوع جغرافیایی آفت، لاروهای آن از استان های اردبیل، گلستان، کردستان، آذربایجان شرقی و سیستان و بلوچستان طی سال های 91 و 92 جمع آوری شدند. در بررسی تنوع جغرافیایی، تعداد جایگاه های چند شکل 10 عدد و درصد چند شکلی 100 درصد تعیین شد. این نشانگرها در مجموع 37 باند چند شکل در محدوده ی 50 تا 900 جفت باز با میانگین 7/3 نوار به ازای هر نشانگر تولید کردند. تعداد نوارها به ازای هر نشانگر از 2 تا 6 نوار متغیر بود. تنوع ژنتیکی درون و بین جمعیت های جغرافیایی کرم ساقه خوار اروپایی ذرت، معنی دار و تنوع ژنتیکی درون جمعیتی و بین جمعیتی بر اساس ضریب تشابه نی، به ترتیب 8/80 درصدو 2/19 درصد برآورد گردید. بیشترین و کمترین میزان تنوع ژنی و تعداد جایگاه های چند شکل به ترتیب مربوط به جمعیت های گرگان 277/0، 9 و ایرانشهر 104/0، 6 بودند. بیشترین و کمترین میزان هتروزیگوسیتی به ترتیب مربوط به نشانگر Os-N3 و Os-N10 به میزان 748/0 و 203/0 بود. شباهت ژنتیکی جمعیت های جغرافیایی مورد بررسی بین 38 درصد تا 82 درصد مشاهده شد. بیشترین و کمترین فاصله ژنتیکی به ترتیب بین جمعیت های سنندج - گرگان و مغان - شبستر 917/0و 198/0 مشاهده گردید. براساس تجزیه خوشه ایبا روش UPGMA جمعیت های مغان و شبستر در یک خوشه و گرگان، سنندج و ایرانشهر در یک خوشه مجزا قرار گرفتند. برای آزمون همبستگی فواصل ژنتیکی و جغرافیایی جمعیت ها، از آزمون منتل استفاده شد که همبستگی پایین و منفی (243/0 P<و 174/0- = r) را بین فاصله ی ژنتیکی و فاصله ی جغرافیایی نشان داد. بنابراین مطابقتی با افزایش فاصله ی جغرافیایی محل های نمونه-برداری، با فاصله ژنتیکی آن ها بر اساس نشانگرهای SSR مشاهده نشد.