ارزیابی میزان آلودگی عناصر جزئی (نیکل، آهن، روی، کروم، منگنز و سرب) در خاکهای اطراف مجتمع صنایع فولاد خوزستان

هدف از پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی خاک به عناصر جزئی (نیکل، آهن، روی، کروم، منگنز و سرب) مورد نظر در نمونه های خاک اطراف مجتمع صنایع فولاد خوزستان است. به این منظور تعداد 13 نمونه خاک سطحی از عمق ( 0- 10 سانتی متری) با در نظر گرفتن جهت وزش باد غالب منطقه برداشت شد. پس از آماده سازی، نمونه ها به روش طیف سنجی نشری پلاسمای جفت شده القایی تجزیه و تحلیل شد. برای ارزیابی آلودگی عناصر جزئی از شاخصهای گوناگون شامل عامل آلودگی، درجه آلودگی، درصد غنی شدگی انسان زاد و نیز درجه اشباع فلزات استفاده شد. همچنین از آنالیز آماری تحلیل مولفه اصلی برای تشخیص منشا فلزات استفاده شد. میانگین غلظت عناصر جزئی نمونه ها با غلظت این فلزات در خاکهای غیرآلوده مقایسه شد. ارزیابی شاخصهای مورد استفاده نشان داد، نمونه های خاک نزدیک به محل کارخانه و در جهت پایین دست باد، بیشترین میزان آلودگی را نشان می دهند که این نتایج با یافته های مربوط به شاخص درصد انسان زاد و درجه اشباع فلزات هم خوانی داشت. از بررسی تحلیل مولفه اصلی مشخص شد، فلزات نیکل و آهن تحت تاثیر عملکرد هر دو عامل زمین زاد و انسان زاد و فلزات روی، منگنز و سرب تحت تاثیر عامل انسان زاد هستند و نیز فلز کروم احتمالا دارای منشا زمین زاد است.