گره هشت و زهره موج دار خاستگاه احتمالی نقش مایه بته/ بوته در فرش

نویسنده:
چکیده:
یکی از مهم ترین و فراگیرترین طرح های فرش ایران که در بیشتر کانون های بافندگی از دیرباز تا کنون بر زمینه فرش ها نشسته و رخ نمایی کرده، طرح معروف بته است؛ که با اندک تغییراتی در نقش مایه آن در انواع متنوعی ارائه شده است. این طرح هندسی برخلاف بسیاری از طرح های پیچیده اسلیمی ها و ختایی ها، نقش مایه ای ساده می باشد؛ که سرتاسر زمینه فرش را به خود اختصاص داده است. تا به امروز، بحث های نظری مختلفی درباره زمینه های شکل گیری و معانی نمادین این نقش مایه ارائه شده که هریک از زاویه خاص به آن توجه داشته اند. در این پژوهش مهم ترین مسئله که هدف اصلی آن نیز است، بررسی ساختار ترسیمی یک نوع از نقش مایه های بته به کاررفته در فرش و شناسایی و معرفی الگوی اولیه آن است. این مسئله، با کمک گرفتن از هندسه پنهان موجود در طرح های بته بررسی شده است. با توجه به شکل نقش مایه بته شکسته و بررسی بسیاری از گره های پرکاربرد، مشخص شد که گره هشت و زهره موج دار احتمالا می توانند پایه اولیه نقش مایه بته باشند. ازاین رو، برای اثبات این موضوع، از شیوه توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شده که در تحلیل از رویکرد مقایسه تطبیقی استفاده شده و با به کارگیری روش یافته اندوزی همزمان از مطالعات کتابخانه ای و میدانی سود جسته است. نتیجه این بررسی ها، تطبیق و هم پوشانی حداکثری شکل نقش مایه بته با گره یادشده بود. هرچند تعدادی از انواع نقش مایه های بته، پس از گذشت سال ها همچنان بدون تغییر باقی مانده اند، اما در بیشتر مواقع به سبب ایجاد تنوع و نوآوری و جلوگیری از تکرار و یکنواختی، بارها و بارها ازسوی طراحان و بافندگان فرش و تحت تاثیر تکنیک های مختلف بافت فرش، دستخوش ایجاد تغییرات مختلف قرار گرفته اند.
زبان:
فارسی
صفحات:
65 تا 73
لینک کوتاه:
magiran.com/p1670974 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!