سیاست جذب و گردش نخبگان داخل و خارج کشوری در قطب های علمی- آموزشی علوم پزشکی؛ یک مطالعه تحلیل ذینفعان

این مطالعه به منظور ارایه راهکارهایی جهت جذب نخبگان ایرانی مقیم و غیرمقیم در کشور در قطب های علوم پزشکی و کاهش میزان فرار مغزها صورت گرفته است.
این مطالعه به روش تحلیل ذینفعان در سال 1393 انجام شد. پروتکل و ابزارهای تحلیل ذینفعان توصیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت به فارسی برگردانیده شد. با استفاده از مرور شواهد و مستندات و همچنین برگزاری جلسات هم اندیشی، لیستی شامل 36 نفر در 5 بخش و 13 زیر بخش از تمامی ذینفعان در امر جذب نخبگان در کشور، شناسایی، تعریف، دسته بندی و اولویت گذاری شدند. در هر یک از این گروه ها حداقل یک ذینفع در مصاحبه های کیفی نیمه باز شرکت داده شدند. به منظور تحلیل نظام مند و عینی خصوصیات مشخص شده از تحلیل محتوا بهره گرفته شد.
تحلیل کیفی مطالعه بر حسب درونی یا بیرونی بودن، سطح دانش، نظرات، موضع گیری، معایب و مزایا، همسویی گروه ها، میزان منابع در اختیار و ابتکارعمل گروه های ذینفع در مورد سیاست مورد مطالعه ارایه شد. گروه های ذینفع نظرات متغیر و گاها متضادی را در این موارد ابراز کردند، اما به طور کلی بنیاد ملی نخبگان، مجریان سیاست، سیاست گذران و قطب ها به ترتیب دارای بیشترین و خود نخبگان دارای کمترین میزان قدرت و تاثیرگذاری بودند.
به منظور دستیابی به راهکاری قابل اتکا، در مرحله اول باید قطب های علوم پزشکی، افراد نخبه و استعداد درخشان باز تعریف شوند. مبتنی بر این بازتعریف و نظرات گروه های ذینفع، مدلی مفهومی ارایه شد که تعامل قطب ها از طریق نخبگان و استعدادهای برتر در واحدهای مدیریت دانشی، تحقیقات بالینی، کرسی پژوهشی، شرکت های دانش بنیان و کارآفرینی اجتماعی را ترسیم کرده است.