شیمی کانی و بررسی نقش آلومینیوم کل بیوتیت برای تشخیص نوع کانی زایی در توده های نفوذی محور کرج-طالقان

توده های نفوذی محور کرج طالقان در البرز مرکزی با پراکندگی های خاص، به شکل سیل، لوپولیت، فاکولیت، استوک و پلاگ در درون سنگ های آذرآواری سازند کرج و معادل آن جای گرفته اند. بر پایه ی بررسی های میکروسکوپی، ترکیب سنگ شناختی این توده ها مشابه بوده و شامل الیوین گابرو، الیوین مونزودیوریت، الیوین مونزونیت، پیروکسن مونزونیت به همراه دایک های فلسیک از نوع سینیت است. مجموعه کانی های تشکیل دهنده ی این مجموعه شامل پلاژیوکلاز، فلدسپار، پیروکسن، الیوین و بیوتیت قلیایی است. بیوتیت یکی از شاخص ترین کانی های فرومنیزین در سنگ های مورد بررسی است که از لحاظ ترکیبی بین قطب آنیت و سیدروفیلیت قرار گرفته و از نوع بیوتیت های غنی از منیزیم است. بیشتر این بیوتیت ها از نوع ماگمایی اولیه بوده و بخشی از آنها در گستره ی بیوتیت های دوبار متعادل شده قرار دارند. بیوتیت های مورد بررسی، در نمودارهای دوتایی و سه تایی، که بر پایه ی اکسیدهای Al2O3، MgO و FeO* استوارند، در گستره ی کالک آلکالن کوهزایی قرار می گیرند. دمای جایگیری توده نفوذی زیاران بر اساس تیتانیوم بیوتیت، بین 640 تا 770 درجه ی سانتی گراد محاسبه شده است. همچنین فشار محاسبه شده بر اساس آلومینیم کل بیوتیت برای این مجموعه گرانیتوئیدی بین Kb27/0 تا Kb 58/2 (با میانگین Kb 06/1) است. محتوای آلومینیوم کل بیوتیت توده های محور کرج-طالقان بین 25/2 تا 01/3 در تغییر است که بر اساس نتایج بدست آمده توسط یوشیدا و همکاران روی گرانیتوئیدهای ژاپن، سنگ های زیاران توانایی خوبی در کانه زایی مس- آهن و سنگ های پراچان و شکرناب در کانه زایی سرب و روی دارند.