تعیین جنسیت مطلوب برای مقایسه ریخت شناختی جمعیت های ماهی گورخری (Aphanius dispar) با استفاده از روش ریخت سنجی هندسی

دوشکلی جنسی پدیده ای معمول در بین برخی آرایه های ماهیان از جمله ماهیان گورخری جنسAphanius می باشد. در مطالعات ریخت سنجی آرایه ها یا جمعیت های ماهیان برای بررسی فرآیندهای زیستی مثل سازگاری و تکامل، وجود دوشکلی جنسی، آنالیز مجزا برای هر دو جنس را ضروری می کند. از این رو این تحقیق با هدف تعیین جنس مطلوب در گونه Aphanius dispar برای مطالعات ریخت سنجی به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 180 عدد ماهی (نر و ماده) از سه جمعیت رودخانه های سرباز، مهران و شور نمونه برداری گردید. سپس از نیمرح نمونه ها عکسبرداری گردید و برروی تصاویر دو بعدی حاصل، تعداد 17 نقطه لندمارک (نقطه نشانه) تعیین و با استفاده از نرم افزار TpsDig2 رقومی شد. داده های حاصل هر جنس به صورت جداگانه و تمام جنس ها به صورت کلی، پس از آنالیز پروکراست، با استفاده از تحلیل های چندمتغیره PCA، CVA و MANOVA مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تمایز جمعیت های مورد مطالعه را از نظر شکل نشان داد ولی در آنالیز جداگانه جنس های نر و ماده، تفاوت معنی داری در شکل بدن جمعیت های رودخانه های شور و مهران یافت نشد. در بررسی دوشکلی جنسی نواحی سر و تنه یک ویژگی اصلی بین جنس های این گونه بود. براساس نتایج در این گونه جنس نر به عنوان جنس مطلوب تر برای بررسی مقایسه ریختی بین جمعیت های مختلف پیشنهاد می گردد.