بررسی عشق در دنیای حماسه با نگاهی به شاهنامه

با آنکه حماسه ها، از جمله شاهنامه، دنیای جنگ و نبرد هستند، اما در آنها از عواطف و احساسات فردی نیز می توان نشان یافت. از این رو، هرچند حجم داستان های عاشقانه شاهنامه فردوسی در مقایسه با حجم کل آن اندک است، اما اگر حماسه بزرگ ملی ایران از این تعداد داستان عاشقانه خالی می بود، گویی کمال فعلی خود را نمی داشت. فردوسی که در شاهنامه به عواطف مختلف انسان از جمله خشم، شادی، اندوه و... پرداخته، به عشق هم که از کهن ترین عواطف انسان و «درد همیشگی» وی است، توجه داشته است. مقاله حاضر می کوشد با بررسی مهم ترین داستان ها و ماجراهای عاشقانه شاهنامه، ویژگی های کلی عشق در دنیای حماسه و عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی آن را بررسی و تبیین نماید. بدین ترتیب، ابتدا به ذکر تفاوت ها و شباهت های عشق در دوره حماسی با دوره تاریخی پرداخته و عوامل گوناگون مانند ژانر حماسی، زمان و... را که در شکل دهی نوع خاصی از عشق در شاهنامه موثر بوده اند، بیان می کند و در ادامه، سه مورد از مهم ترین ویژگی های عشق در داستان های عاشقانه شاهنامه بررسی می شود.