آبریزگان و آذرجشن: انقلابین و تقویم دوره ساسانی

ماهیت دو جشنی که در دوره ساسانی آبریزگان و آذرجشن نامیده می شدند، به دلیل درک نادرست تقویم ساسانی، در تحقیقات جدید ناشناخته مانده است، اما تفسیر درست این تقویم، که بیرونی آن را شرح داده، می تواند ماهیت این جشن ها را به خوبی مشخص کند. این مقاله نشان می دهد که رسم برگزاری این دو جشن به پیش از زمان پیدایش جشن هایی که با یکسانی نام ماه و روز برگزار می شدند برمی گردد. به علاوه، این دو جشن انگیزه بنیادین انتخاب نام های تیر و آذر برای ماه نخست تابستان و ماه آخر پاییز در زمان تاسیس تقویم ایرانی بوده اند. در این مقاله رسوم مرتبط با این دو جشن در دوران ساسانی مطالعه می گردد و سازوکار برگزاری جشن های فصلی در سال سیار تقویم ساسانی نشان داده می شود. همچنین دلیل پیدایش بدیل های غیرفصلی این دو جشن و نیز جشن هایی که با یکسانی نام روز و ماه در تقویم زرتشتی برگزار می شدند واکاوی می گردد و در نهایت، تحولات پس از سقوط شاهنشاهی ساسانی در زمان برگزاری این دو جشن در دوران پیش از تاسیس تقویم جلالی و پس از آن تا زمان حاضر بررسی می شود.