تنوع مقاومت نسبت به حمله سرخرطومی برگ یونجه در ژنوتیپ های مختلف یونجه (Hypera postica Gyll.) در شرایط همدان

یونجه از جمله گیاهان علوفه ای دنیا (به ویژه ایران) می باشد. هرساله عملکرد این گیاه در منطقه همدان توسط حمله خسارت زای سرخرطومی کاهش می یابد. بنابراین، به منظور ارزیابی مقاومت به آفت فوق در ژنوتیپ های مختلف این گیاه، 30 جمعیت یونجه زراعی موجود در ژرم پلاسم مزرعه ای با آرایش طرح کاملا تصادفی در منطقه همدان مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس صفات مورد بررسی، تنوع فراوانی از نظر کلیه صفات در ژنوتیپ ها نشان داد. سبزینگی برگ، درصد خسارت آفت، ارتفاع گیاه در زمان بروز خسارت، ارتفاع گیاه در زمان برداشت و درصد ماده خشک در سطح احتمال یک درصد و صفت عملکرد علوفه خشک در سطح احتمال پنج درصد تفاوت معنی داری داشتند. نتایج تجزیه همبستگی ها نشان داد که بین صفت درصد خسارت آفت و تعداد لارو همبستگی مثبت و معنی دار (**695/0) در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. رگرسیون گام به گام برای عملکرد تر علوفه نشان داد که صفات عملکرد خشک علوفه و درصد ماده خشک وارد مدل شدند و با ضریب تبیین تجمعی 58/99 درصد بیشترین تغییرات عملکرد تر علوفه را توجیه نمودند. سایر صفات مورد مطالعه تاثیر معنی داری بر مدل نداشتند. با توجه به نتایج به دست آمده، جمعیت های کرج2122 و بمی103 را می توان جزء جمعیت های مطلوب و متحمل به آفت در این مطالعه و مناسب همدان پیشنهاد نمود.