پرتوافشانی تساهل دینی در اشعار شهریار

ایمان و اعتقادات دینی، می تواند هم به علاقه و تلاش برای بهبود زندگی مادی و دنیوی، یاری رساند و هم می تواند بر عکس عمل کند. انگیزه و ایمان دینی برای آدمی با نوعی فرآوری از جهان طبیعت و زندگی عادی و مادی روزمره همراه است. معتقدات و احساس ها و رویکردها و رفتارهای دینی، در دو وضع جامعه شناختی و روان شناختی، در دو مختصات تاریخی و جغرافیایی، در دو ساختار اقتصادی و اجتماعی، در دو گونه شرایط ذهنی و عینی متفاوت، دو نقش متضاد به خود می گیرند. اگر نگاهی به تاریخ سیر تحول مذهب در اروپا بیندازیم، می بینیم که مذهب تا قبل از قرن 17، هنوز دچار آسیب پذیری نشده بود. از آغاز قرن 17 به بعد است که جنبه های منفی دین رشد می کند و تا اواخر قرن 19 ادامه می یابد. اما به هر حال با آغاز قرن 20، دوباره جنبه هایی از پیکره ی مثبت دین رشد می کند. در کشور ما نیز هماره این سیر، فرایندهای متفاوتی را پشت سر گذاشته است. یکی از کسانی که در اشعار خود، زمینه ساز سهولت در درک آموزه های دینی گردید، شهریار، شاعر معاصر است. واکاوی اشعار وی نشانگر تلاش شاعر در آسان کردن و روان کردن نگاره های دینی است. لذا در این مقاله به واکاوی این مهم پرداخته شده است.