ارزیابی روند تغییرات خشکسالی بر اساس شاخص بارش استاندارد شده و شاخص تبخیر - تعرق استاندارد شده در سواحل جنوبی ایران

این تحقیق با هدف مقایسه دو شاخص بارش استاندارد (SPI) و شاخص بارش- تبخیر و تعرق استاندارد (SPEI) از نظر پایش و روند خشکسالی اقلیمی در ایستگاه های سینوپتیک واقع در سواحل خلیج فارس و دریای عمان طی دوره آماری (1992 تا 2014) انجام شده است. تحلیل روند خشکسالی با استفاده از روش های من- کندال و من - کندال اصلاح شده با حذف اثر خودهمبستگی صورت پذیرفته است. مقایسه نتایج دو شاخص در تحلیل خشکسالی و درصد فراوانی خشکسالی در کلاس های مختلف در مقیاس های زمانی 3 تا 48 ماهه نشان داد، روند تغییرات دو شاخص مشابه اما شاخص SPEI نسبت به SPI فرکانس بالاتری از خشکسالی و پاسخ سریع تری به تغییرات رطوبتی نشان می دهد. بین تمامی مقیاس های زمانی محاسبه دو شاخص رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد ، به طوری که بالاترین ضریب همبستگی در اکثر ایستگاه ها در مقیاس 12 و 24 ماهه به ترتیب 97/0 و 98/0 مشاهده گردید. نتایج مشابهی نیز در تحلیل درصد فراوانی در کلاس های مختلف بدست آمد. بررسی روند خشکسالی در منطقه مورد مطالعه حاکی از روند فزاینده خشکسالی است که با افزایش مقیاس زمانی شیب روند شاخص SPEI نسبت به SPI قویتر است. در نهایت پیشنهاد می گردد، در اقلیم های خشک و فراخشک بیابان ساحلی استفاده از SPI برای پایش خشکسالی کافی نیست و به دلیل نقش دما به عنوان عامل محدود کننده رطوبت، استفاده از شاخص SPEI برای پایش موثر و دقیق خشکسالی ها استفاده شود.