ارزیابی سازگاری زنبور پارازیتوئید (Trichogramma brassicae (Hym.: Trichogrammatidae با ارقام انتخابی گوجه فرنگی در مدیریت تلفیقی شب پره ی (Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidae

در پژوهش حاضر، باتوجه به تاثیر کیفیت گیاه میزبان بر ویژگی های زیستی دشمنان طبیعی (تاثیر رو به بالا)، میزان سازگاری زنبور پارازیتوئید Trichogramma brassicae Bezdenko با ارقام حساس («Infinity») و مقاوم («Goldy») گوجه فرنگی نسبت به شب پره ی مینوز گوجه فرنگی، (Tuta absoluta (Meyrick، در شرایط آزمایشگاهی با دمای 1 ± 25 درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی مورد مطالعه قرار گرفت. در تجزیه ی داده ها، از نظریه ی جدول زندگی دو جنسی ویژه ی سن- مرحله ی زیستی استفاده شد. طول مراحل رشد و نمو نابالغ زنبور پارازیتوئید T. brassicae روی رقم «Infinity» 06/0 ± 80/12 (روز) بود که تفاوت معنی داری با مقدار محاسبه شده ی این دوره ی زیستی روی رقم «Goldy» داشت (07/0 ± 31/12 روز). میانگین تعداد تخم های پارازیت شده ی شب پر ه ی مینوز گوجه فرنگی توسط این زنبور پارازیتوئید روی ارقام «Infinity» و «Goldy» به ترتیب برابر با 67/2 ± 28/36 و 65/2 ± 30/39 (تخم/ماده) بود که اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند. مرگ و میر مراحل نابالغ این پارازیتوئید روی ارقام «Infinity» و «Goldy» نیز به ترتیب برابر با 95/3 ± 97/65 و 05/4 ± 64 (درصد) بود که از نظر آماری اختلاف معنی داری بین آن ها مشاهده نشد. مقادیر محاسبه شده ی نرخ خالص تولید مثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) زنبور پارازیتوئید T. brassicae روی رقم «Infinity» به ترتیب برابر با 33/1 ± 31/7 (نتاج/فرد)، 013/0 ± 139/0 (بر روز) و 015/0 ± 150/1 (بر روز) بود که اختلاف معنی داری با مقادیر محاسبه شده ی این پارامترها روی رقم «Goldy» نداشت (به ترتیب 47/1 ± 36/8 [نتاج/فرد]، 013/0 ± 154/0 [بر روز] و 015/0 ± 167/1 [بر روز]). متوسط مدت زمان یک نسل (T) زنبور پارازیتوئید T. brassicae روی ارقام «Infinity» و «Goldy» نیز به ترتیب برابر با 08/0 ± 26/14 و 09/0 ± 76/13 روز بود که از نظر آماری اختلاف معنی داری با یکدیگر داشتند. از نتایج پژوهش حاضر می توان این گونه استنباط نمود که وجود عامل مقاومت احتمالی در رقم گوجه فرنگی «Goldy» با عامل کنترل بیولوژیک T. brassicae سازگار بوده و احتمالا می توان این دو عامل را هم زمان علیه شب پره ی مینوز گوجه فرنگی به کار برد.