شناسایی چاه های موثر در تعیین عمق آب زیرزمینی دشت ارومیه با استفاده از آنالیز مولفه های اصلی

در بسیاری از مطالعات به علت وجود حجم بسیار زیادی از اطلاعات، فرآیند تحلیل داده ها بسیار زمان بر و هزینه بر است. آنالیز مولفه های اصلی، از جمله روش هایی است که با شناسایی داده های کم اهمیت، داده هایی که بیشترین سهم را در توجیه واریانس دارند، حفظ می کند. در این تحقیق، میانگین سالانه سطح آب زیرزمینی 51 چاه بهره برداری با طول آماری 10 ساله (1381-1390) با استفاده از تکنیک آنالیز مولفه های اصلی مورد بررسی قرار گرفت تا چاه های موثر در تعیین سطح تراز آب زیرزمینی این دشت مشخص گردد. با شناسایی چاه های با اهمیت، نقاط مهم جهت نمونه برداری معلوم می شود و پایش تراز آب زیرزمینی صرفا در این چاه ها انجام می گردد. به این وسیله می توان تا حد زیادی در هزینه و زمان مطالعات صرفه جویی کرد. با انجام آنالیز مولفه های اصلی، اهمیت نسبی هر چاه بین 0 (برای چاه غیر موثر) تا 1 (برای چاه کاملا موثر) محاسبه شد. با حذف چاه های کم اهمیت که تعداد آن ها حدودا نصف کل چاه ها است، ضریب تغییرات سطح ایستابی از 38/1 به 72/0 (50 درصد) کاهش یافت و خطای تعیین سطح ایستابی کمتر از 15 درصد به دست آمد که دلیل آن را می توان حذف چاه هایی عنوان کرد که میانگین تراز آب آن ها اختلاف چشمگیری با چاه های باقی مانده دارد.