بررسی صفات خبری اعضاء و جوارح داشتن خداوند در تفاسیر فریقین

یکی از مباحث مهم و اساسی «توحید و خداشناسی» مبحث صفات خداوند است. وجود آیات فراوان مربوط به صفات الهی و کیفیت طرح آنها از سوی قرآن، امری است که از دیرباز ذهن متکلمان و مفسران این کتاب آسمانی را به خود مشغول ساخته است. به ویژه آیاتی که به ظاهر برای خداوند، صفات و خصوصیاتی، همانند صفات مخلوقات و ممکنات نسبت می دهد. که بیانگر داشتن دست، وجه، ید، عین و ساق خداوند است. مفسران عمدتا این قبیل آیات را در گروه متشابهات به حساب آورده و تحت عنوان صفات خبری یا آیات تشبیهی، مورد بحث و بررسی قرار داده اند و هر کدام با معیارها و ملاک های خود به سراغ این آیات رفته و به تفسیر آن پرداخته اند.
در این میان میان مفسران شیعه و اهل سنت به دلیل گستره فکری و اندیشه های کلامی و داشتن اصول و پایه های عقیدتی، در طول تاریخ اسلام هر کدام روش خاصی را در تفسیر آیات متشابه صفات الهی دنبال کرده اند. هر چند که در موارد متعددی تفسیر مشترکی ارائه داده اند.
در این پژوهش متون مختلف تفسیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و این نتیجه حاصل شده که مفسرانی که در تفسیرشان، این گونه آیات را در کنار آیات محکم قرار داده و با دلایل عقلی و نقلی و تاویل آنها، خداوند را از هر گونه نقص و عیب و تشبیه و تجسم منزه دانسته اند نسبت به سایر مفسران دیگر در این باره جامع و دقیق سخن گفته اند.