بررسی ژئوشیمی، تحولات ماگمایی، ریزساختارها و سازوکار جایگیری کمپلکس گرانیتوئیدی جبال بارز (خاور و جنوب خاور جیرفت)

کمپلکس گرانیتوئیدی جبال بارز در جنوب شرق استان کرمان، بین طول های شرقی ′45 ◦57 تا ′00 ◦58 و عرض های شمالی ′30 ◦28 تا ′00 ◦29 واقع شده است. در این کمپلکس، پیکره اصلی سنگ شناسی شامل گرانودیوریت بوده؛ ولی سنگ هایی با ترکیب کوارتزدیوریت، گرانیت و آلکالی گرانیت و به مقدار بسیار کم تونالیت نیز دیده شده است که به وفور دارای انکلاوهای ماگمایی فلسیک و مافیک هستند. احتمالا انکلاوهای فلسیک حاصل گسیختگی های حاشیه ای در اثر ضربان های تزریق متوالی در فازهای اولیه و سقف توده نفوذی گرانیتوئیدی بوده و انکلاوهای مافیک نیز با استناد به تفاوت های آشکار با سنگ میزبان گرانیتوئیدی، نشانه ای از اختلاط ماگمای فلسیک و مافیک در منطقه است. بررسی های میکروسکپی ریزساختارها نشان دهنده سه نوع ریزساختار ماگمایی، ساب ماگمایی و میلونیتی است که ریزساختارهای ماگمایی و ساب ماگمایی، هم زمان با جایگیری توده اتفاق افتاده است؛ ولی ریزساختارهای میلونیتی، حاصل فعالیت های پس از جایگیری توده هستند. بر اساس بررسی های ژئوشیمیایی، ماگمای مجموعه مورد بررسی، سرشت پرآلومین تا متاآلومین داشته و گروه ماگمایی آن از نوع کالک آلکالن پتاسیم متوسط تا بالاست. همچنین بررسی نمودارهای تغییرات اکسیدهای اصلی و عناصر فرعی، طیف پیوسته ای بین ترکیبات سنگ های مورد بررسی نشان داده که بیانگر انجام تفریق ماگمایی گسترده در طی تبلور است. بررسی های صحرایی، مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی نشان می دهد که سنگ های مورد بررسی از نوع گرانیتوئیدهای نوع I است و در زیر مجموعه گرانیت های CAG قرار می گیرند. از نظر جایگاه زمین ساختی، این سنگ ها جزو گرانیتوئیدهای کمان قاره ای بوده اند و از گرانیت های قبل از برخورد تا هم زمان با برخورد به شمار می آیند. به نظر می رسد کمپلکس گرانیتوئیدی جبال بارز در داخل یک پهنه برشی قرار گرفته و ماگما از محل کالداری میجان در دفعات مختلف در طول پهنه برشی، به شکل سیل تزریق و جایگزین شده و خاستگاه ساختاری کمپلکس گرانیتوئیدی جبال بارز، فضاهای کششی است که محصول رژیم زمین ساختی ترافشارشی هستند.