بررسی ویژگی های روان سنجی برنامه تشخیص لکنت تمارضی

هدف لکنت نوعی اختلال در روانی گفتار محسوب می شود که از طریق وقفه های غیرارادی در جریان گفتار پیوسته مشخص می شود. لکنت انواع مختلفی دارد که عبارتند از: لکنت رشدی، اکتسابی و تمارضی. به دلیل وجود قانون معافیت از خدمت سربازی در مبتلایان به لکنت، مسئله تمارض در این حیطه موضوع بسیار مهمی است. در فرایند معافیت از خدمت سربازی ابزار استانداردی وجود ندارد و متخصصان بیشتر مبتنی بر قضاوت های ادراکی و غیررسمی و تشخیص شخصی به این امر مبادرت می ورزند. در سنجش هایی که قضاوت ها بیشتر از طریق راه های ادراکی و غیررسمی انجام می شود، احتمال خطا افزایش می یابد. هدف این مطالعه، ارائه یک برنامه علمی و بررسی ویژگی های روان سنجی آن به منظور تشخیص لکنت تمارضی از لکنت واقعی با هدف تعیین شرایط معافیت از خدمت سربازی است.
روش بررسی این مطالعه از نوع مطالعات اعتباریابی بود که با روش نمونه گیری غیراحتمالی و از نوع ساده و در دسترس انجام شد. ابتدا برنامه تشخیص لکنت تمارضی تهیه شد که شامل بخش های مصاحبه ساختارمند، پرسش نامه تشخیص لکنت تمارضی، پرسش نامه شخصیتی چندمحوری مینه سوتا، تکنیک های تسهیل گر، آزمون ابزار سنجش شدت لکنت و تجزیه وتحلیل نمونه خواندن و گفتار توصیفی بود. به منظور بررسی ویژگی های روان سنجی برنامه، از 20 آزمودنی متقاضی معافیت از خدمت به دلیل لکنت که احتمال تمارض داشتند و 15 آزمودنی دارای لکنت رشدی با شدت لکنت متوسط تا شدید مراجعه کننده به کلینیک گفتاردرمانی که احتمال تمارض نداشتند، نمونه گیری انجام گرفت. داده ها با روش های مختلف آماری و به کمک نرم افزار SPSS تجزیه وتحلیل و بررسی شدند.
یافته ها ضریب آلفای کرونباخ برای پرسش نامه تشخیص لکنت تمارضی 76/0 به دست آمد. تعیین روایی هم زمان برنامه (نتایج حاصل از اجرای برنامه با نظر روان پزشکان) با استفاده از آزمون کای اسکور انجام شد. میان نظرهای دو گروه اختلاف معناداری یافت نشد (05/0P>).با استفاده از روش کندال همبستگی بین مولفه های مختلف متوسط و بالا برآورد شد. درنهایت برای هر مراجع براساس نتایج به دست آمده نیم رخ ترسیم شد.
نتیجه گیری با توجه به نتایج به دست آمده می توان اظهار کرد برنامه تشخیص لکنت تمارضی همسانی درونی و روایی هم زمان مناسبی دارد، اما با توجه به اینکه حجم نمونه در این مطالعه بالا نبود، می توان این مطالعه را یک بررسی مقدماتی برای یافتن ویژگی های روان سنجی این ابزار دانست که با هدف بنانهادن پایه برای پژوهش های بیشتر در این زمینه اجرا شد.