جستاری در گونه شناسی میراث مکتوب کهن علویان بکتاشی (با تاکید بر وجود عناصر مشترک اعتقادی آنان با اندیشه کلامی شیعیان اثنی عشری)

یکی از منابع مهم پژوهشی در حوزه تمدنی جهان اسلام، نسخ خطی هستند و بخشی از این مواریث کهن، طبعا متعلق به طیف جامعه شیعی است. وجود عناصر مشترک قوی اعتقادی و مشابهت ها و تاثیرات رفتاری بکتاشیان از آموزه های مکتب نورانی اهل بیت:، با فرمتی صوفیانه، حاکی از آن است که آنان، بدون تردید، بخشی از جامعه شیعی دور مانده از اصل خویش هستند. بررسی مقدماتی گونه شناختی (تیپولوژیک) متون کهن بکتاشیان، نشان می دهد که بیش ترین آثار بکتاشیه به زبان ترکی عثمانی و در موضوع کلی تصوف، شامل بیان آیین ها و آداب جمع خانه ها، همراه شرح احوال و نقل سخنان رهبران بکتاشیه، افسانه های عجیب و غریب تاویلی درباره رهبران بکتاشیه، به خصوص حاجی بکتاش ولی، همچنین نگاه نیمه لاهوتی به حضرت امیرالمومنین علی7 همراه تاثیرپذیری های بیش تر از آموزه های امام صادق7، در کنار ردپایی از عناصر اندیشه های غالیانه و تاویلی شیعی، به خصوص در مساله تولی و تبری از غاصبان حقوق اهل بیت: است. تحریر این نوشتار، به روش توصیفی و کتابخانه ای، عمدتا بر پایه نسخه های خطی بکتاشیه موجود در کتابخانه های ترکیه بوده است.