واکاوی معیار تشخیص جنسیت دوجنسه ها در فقه مذاهب اسلامی با رویکرد روایی

تشخیص جنسیت افراد دوجنسه با شمارش تعداد دنده ها از جمله مسائلی است که در فقه اسلامی مورد مناقشه بوده و طرفداران آن به روایات آفرینش زن از دنده مرد و آفرینش حواء از دنده آدم استناد کرده اند که معتبرترین آنها روایت شریح قاضی است. این روایت همچنین می تواند مستند فتواهای دیگری نیز باشد که از جمله آنها امکان تغییر جنسیت حقیقی است. با بررسی سندی و تاریخی روایات مزبور و سیر تحول آنها، آثار جعل در آنها روشن می شود. بررسی اختصاصی روایت شریح نیز اشکالات مختلف سندی و متنی آن را ظاهر ساخته و وجود روایات معارض و قراین جعل، به ویژه مخالفت روایت شریح با مسلمات علمی، جعلی بودن آن را مرجح می سازد. بنابر این، ممکن نیست به این روایت برای معتبر بودن معیار شمار دنده ها در تشخیص جنسیت استناد کرد.