اثر بخشی کلات DTPA بر قابلیت دسترسی کادمیم در یک خاک تیمار شده با لجن فاضلاب

استفاده از لجن فاضلاب به عنوان کود در اراضی کشاورزی در بسیاری کشورها رایج است که می تواند نقش موثری بر عملکرد گیاه داشته باشد. البته این افزودنی های آلی می توانند باعث افزایش فلزات سنگین در خاک شوند. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی کلات DTPA بر قابلیت دسترسی کادمیم در گیاه ذرت در یک خاک تیمار شده با لجن فاضلاب در شهرستان اراک صورت پذیرفت. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد لجن فاضلاب (0، 15 و 30 تن در هکتار) آلوده شده با کادمیم در مقادیر0 ،5، 10 و 15 میلی گرم در کیلوگرم و کاربرد کلات DTPA به مقدار 0 و 5/1 میلی مول بر کیلوگرم خاک بود. بعد از گذشت 60 روز از کاشت ذرت، ویژگی های فیزیکی- شیمیایی خاک و غلظت کادمیم در خاک و گیاه ذرت اندازه گیری شد. کاربرد 5/1 میلی مول کلات DTPA در خاک آلوده به 5 میلی گرم کادمیم، باعث افزایش معنی دار میزان کادمیم قابل دسترس خاک شد. افزودن کلات DTPA به خاک حاوی 30 تن در هکتار لجن فاضلاب آلوده به 10 میلی گرم کادمیم به ترتیب باعث افزایش17 و 25 درصدی در میزان کادمیم در ریشه و ساقه گیاه ذرت شد. نتایج به دست آمده از این تحقیق حاکی از آن است که همزمان با افزایش کاربرد لجن فاضلاب اثربخشی استفاده از کلات جهت گیاه پالایی کادمیم کاهش یافته است، به طوری که کمترین اثر بخشی گیاه پالایی مربوط به تیماری بوده که بیشترین سطح لجن فاضلاب (30 تن در هکتار) با کمترین سطح آلودگی ( 5 میلی گرم کادمیم) را داشته است.