بررسی تغییرپذیری مقدار عناصر معدنی پرمصرف گیاهان مرتعی در اثر رشد گیاه (مطالعه موردی: مراتع عشایری استان خراسان شمالی)

موجودات زنده برای داشتن عملکردی طبیعی به مواد معدنی متنوعی نیاز دارند، که برخی از این مواد به میزان زیاد و برخی دیگر به میزان کم تری مورد نیاز خواهد بود. به همین منظور، اثر توسعه رشد گیاه بر مقدار عناصر معدنی پرمصرف گونه های گیاهی غالب و مهم مراتع عشایری استان خراسان شمالی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه برداری از گونه های غالب مراتع ییلاقی، قشلاق و میان بند در سه مرحله فنولوژیکی، شامل ابتدای دوره رویش، گلدهی و بذردهی به روش کاملا« تصادفی انجام شد. در هر مرحله رویشی، برای هرگونه پنج نمونه و برای هر نمونه سه پایه گیاهی به طور تصادفی از نقاط مختلف تیپ های گیاهی موجود انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تجزیه واریانس یک طرفه و به منظور مشاهده منابع تغییرها درون گروهی، از آزمون دانکن استفاده شد. همچنین با استفاده از آزمون t، مقدار عناصر مذکور با حد بحرانی آن ها برای تامین نیاز نگهداری واحد دامی مورد مقایسه آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که به طورکلی میزان هر یک از عناصر معدنی پر مصرف مورد مطالعه در مرحله رشد رویشی، بیش از مرحله پایان (مرحله بذردهی) است، همچنین مقادیر در هر یک از مراحل رشد نیز بین گونه های مورد بررسی متفاوت است. بررسی مقدار عناصر معدنی پرمصرف در گونه های مورد بررسی به تفکیک مناطق مورد مطالعه نیز نشان می دهد که در مرتع ییلاقی، میان بند و قشلاقی مقدار عناصر فسفر، پتاسیم و کلسیم گونه های مورد بررسی در هر یک از مراحل رشد بیش از متوسط نیاز دام است، از نظر میزان سدیم و منیزیم و همچنین نسبت کلسیم به منیزیم کم تر از مقادیر مورد نیاز است.