ارزیابی و تحلیل روند کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت عجبشیر برای مصارف کشاورزی

با توجه به اهمیت منابع آب زیرزمینی در تامین آب شرب و کشاورزی، پایش کیفی و توزیع زمانی و مکانی روند تغییرات آن، از مباحث مهم در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب می باشد. در این مطالعه تغییرات روند تغییرات کیفی آب زیرزمینی دشت عجبشیر با استفاده از اطلاعات 5 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق و 21رشته قنات و چشمه برای متغیرهای SO4، Na، Cl، EC، SAR و TDS در دو ماه خشک (شهریور ماه) و تر (خرداد ماه) در دوره آماری90 -1381 مورد بررسی قرار گرفته و کلاس بندی کیفیت آب برای مصارف کشاورزی براساس روش ویلکاکس صورت گرفت. برای بررسی تغییرات روند از آزمون ناپارامتری اسپیرمن در سطح 95 درصد، استفاده شد. نتایج پهنه بندی و محاسبه تغییرات مساحت در ابتدا و انتها دوره ی آماری در دشت نشان داد که شوری در ماه خشک و مرطوب به ترتیب 4 و 5/0 کیلومتر مربع افزایش یافته و در نتیجه کیفیت منابع آب زیرزمینی برای مصارف کشاورزی نامناسب گشته است. نتایج تحلیل روند متغیرها برای چاه های عمیق و نیمه عمیق نشان داد که چاه النجیق روند معنی داری افزایشی را برای متغیر EC و SAR داشته و در چاه های دانالو و قبادلو متغیر شوری روند کاهشی معنی داری مشاهده گردید. پیشنهاد می گردد با توجه به روند کاهشی متغیرهای کیفی در دشت و مناسب بودن بیشتر منطقه برای اقدامات کشاورزی، به منظور حفظ کیفیت منابع آب و افزایش کمی میزان منابع دشت عجبشیر نسبت به گسترش برنامه های آبخیزداری و آبخوان داری و کنترل سیلابها برای تغذیه مصنوعی دشت اقدام گردد.