شبیه سازی توزیع قائم سامانه های گرد و غبارزا در ارتباط با سامانه های همدید و توپوگرافی در غرب ایران

در این مطالعه، بر اساس خروجی های مدل WRF-CHEM، الگوهای توزیع قائم سامانه های گرد و غبارزا در غرب ایران به دو دسته تقسیم شد: الگوهایی با توزیع قائم در حدود 5/6 کیلومتر و کمتر از 5/3 کیلومتر. الگوهای همدید رخداد گرد و غبار در دوره سرد به دو دسته تقسیم می شود: جبه های و غیرجبه های. در الگوی اول جبه های، بیشینه ارتفاع گرد و غبار حدود 5/6 کیلومتر است و وابسته به شدت واگرایی در تراز میانی و سرعت قائم بالاسو و استقرار هسته جت بر فراز مناطق منشا گرد و غبار است. در الگوی دوم جبه های، بیشینه ارتفاع توده گرد و غبار کمتر از 4 کیلومتر است. در این الگو، ارتفاع محدودتر توده گرد و غبار وابسته به شدت محدودتر چرخندگی در تراز میانی و موقعیت جت است که عمدتا بر فراز مناطق منشا گرد و غبار قرار ندارد. در الگوی غیر جبه های، پهنه های وسیعی از خاورمیانه تحت تاثیر استقرار یک پشته قرار می‏گیرد و الگوی گردشی در تراز زیرین تروپوسفر در شکل‏گیری گرد و غبار موثر است. ارتفاع گرد و غبار در این الگو حدود 5/3 کیلومتر است. همچنین، مهم ترین عامل در محدودشدن ارتفاع توده گرد و غبار در غرب ایران ماهیت سامانه های جوی است. مانع کوهستانی زاگرس در انتشار قائم و افقی گرد و غبار اهمیت کمتری دارد.