تاثیر مهندسی فرهنگی بر جامعه اطلاعاتی

جامعه اطلاعاتی ، جامعه ای بدون مرز است که انسانها می توانند صرف نظر از نژاد ، ملیت، زبان ،...و هر اختلاف دیگری با یکدیگر تعامل کنند. از آنجایی که انسان محور اصلی جامعه اطلاعاتی است ، با وارد شدن در آن به تبادلات فرهنگی می پردازد که منجر به تغییرات فرهنگی در یک جامعه می شود ،حاصل تغییرات فکری ، ذهنی و رفتاری همه عناصر انسانی در یک جامعه ، مبادلات فرهنگی ، فکری ، علمی و تکنولوژیکی با سایر جوامع است.
بنابراین بهر دلیلی که وجود و تداوم باورهایی برای ادامه حیات هدفمند یک جامعه ضرورت داشته باشد ، منطقی است که همه عناصر انسانی یک جامعه در هر موقعیتی در حفظ و تداوم آن باورها حساس شوند .با شناخت چنین مواردی و با درک حساسیت تحولات فرهنگی برای حفظ انسجام درونی جامعه است که می توان اهمیت و ضرورت تحول همه جانبه در شیوه مدیریت فرهنگی جامعه را درک کرد.
در این مسیر گام اول این است که به مدد فرهنگ سازی «مهندسی فرهنگی » برای همه مدیران و افراد جامعه در تمامی عرصه ها این باور ایجاد شود که ایجاد تغییرات آگاهانه و مستمر در فرهنگ جامعه ، در گرو اصلاح کارکرد فرهنگی همه بخش ها است تا ضمن پیگیری تحقق اهداف سازمانی خویش ، داده و ستاده خود را با فرهنگ بهبود بخشند.
توسعه تکنولوژی های اطلاعاتی ، همچون : اینترنت ، اینترانت ، و اکسترانت ها ، ماهواره ها و رسانه های جمعی ، مطبوعات آزاد و محلی و بطور کلی ایجاد پایگاه های منظم اطلاع رسانی در جامعه ، همراه با فرهنگ سازی و آموزش صحیح می تواند یکی از اقدامات دولت ها در جهت رشد نظام ملی اطلاع رسانی در کشور شود.
ورود به جامعه اطلاعاتی نیز اگر چه با وجود پتانسیل های زیادی همچون نیروی انسانی متخصص و جمعیت جوان و علاقه مند همراه است اما مواردی چون دسترسی آسان همگان به فن آوری های نوین ارتباطی و همچنین محدودیت هایی که در آزادی رسانه ها و توسعه بسترهای ارتباطی وجود دارد بخشی از مشکلاتی است که برای حرکت به این سمت وجود دارد.
از آنجایی که انقلاب صنعتی، فرا صنعتی و خصوصا اطلاعاتی در برخی زمینه ها منجر به انقلاب های اجتماعی می شوند، لذا جامعه اطلاعاتی یا خانواده جهانی عمیقا معتقد است که همپای تحولات علمی و فنی، روابط انسانی نیز باید تغییر کند وگرنه جامعه دچار نوعی بیماری به نام «درنگ فرهنگی» می شود
از جمله ویژگی های مهم فرهنگ، مشترک بودن عناصر فرهنگی در هر جامعه، اکتسابی بودن آن و قابلیت انتقال یا آموزشی بودن فرهنگ می باشد. انتقال ارزش های فرهنگی از نسلی به نسل دیگر «باز تولید فرهنگی» نام دارد.
در پاسخ به این سوال اساسی که چرا جامعه ما نیازمند «مهندسی فرهنگی» است به چند موضوع مکمل اشاره می شود :1- ماهیت فرهنگ 2- لزوم شناخت و درک روشن از چگونگی حفظ و تعمیق مجموعه فرهنگی 3- اصلاح ذهنیت ارتباط میان سه وجه کلی جامعه: اقتصاد، سیاست و فرهنگ از طریق مهندسی فرهنگی 4- لزوم طراحی فعالیت های مناسب جهت مقابله با مجموعه عوامل تهاجم فرهنگی 5- مدیریت آگاهانه بر شاخص های سازنده تمدن اسلامی از طریق شکل گیری سیستم های علمی سنجش و ارزیابی تغییرات در نظام فرهنگی و ارزشی موجود 6- پیگیری شعارهای فرهنگی و سرمایه گذاری همه جانبه در این زمینه.
نتیجه این که با توجه به کارکردهای فرهنگ در جامعه اطلاعاتی و از طرفی نقش جامعه اطلاعاتی در توسعه می توان ارتباطی بین توسعه فرهنگ از طریق ابزار مهمی مانند گسترش جامعه اطلاعاتی برقرار کرد و شاید یک تناسب مستقیم میان آنها ایجاد نمود به نحوی که هرچه در یک جامعه نظام اطلاعاتی مشخص تر و فراگیرتر باشد و کاربران بیشتری بتوانند از اطلاعات استفاده کنند به همان نسبت نیز توسعه فرهنگی و کارکردهای شاخص های فرهنگی در بین افراد جامعه افزایش و تغییر می یابد. در نتیجه جامعه اطلاعاتی باعث افزایش سطح آگاهی مردم می شود و از طرف دیگر با یک آرایش و مهندسی دقیق فرهنگی می توان تاثیر جامعی را بر جامعه اطلاعاتی گذاشت و بالا رفتن فرهنگ عمومی باعث می شود که مردم به سمت جامعه اطلاعاتی سوق داده شوند.