پیکرگردانی «انسان حیوان» و «حیوان انسان» در فرهنگ افسانه های مردم ایران

پیام:
چکیده:

یکی از بن مایه های بسیار رایج در قصه های عامیانه ی ایران، پیکرگردانی «انسان حیوان» و «حیوان انسان» است که به سه صورت دیده می شود: تغییر هیات، طلسم یا جادو و تجسد.
در حالت تغییرهیات فرد برای کمک به قهرمان داستان، درون مایه هایی مانند وصلت با پسر یا دختر، کسب مال و ثروت، از بین بردن دشمن، جذب قهرمان داستان، جبران نیکی قهرمان، گریز از دست تعقیب کننده یا دشمن، گریز از غم و اندوه، پنهان کردن هویت و... دیده می شود. طلسم و جادو نیز با اهدافی نظیر مجازات کردن، به تصرف درآوردن قهرمان دختر داستان و وصلت با او، حسادت به قهرمان داستان، فریب دادن دیگران، شفقت و دلسوزی و... صورت می گیرد. تجسد نیز با هدف برملا ساختن راز قتل و رسوا کردن قاتل و در برخی موارد نیز به منظور جبران نیکی قهرمان، یاری رساندن بدو، مجازات و... صورت می گیرد.
در این مقاله تلاش شده است صورت های پیکرگردانی، یعنی تغییرهیات، طلسم یا جادو و تجسد در افسانه های مردم ایران بررسی شود تا هر چه بیشتر بر اهمیت حفظ و مطالعه ی فرهنگی قصه های عامیانه که مهمترین بستر تجلی انگاره ها و بن مایه های اساطیری است تاکید شود.
نتایج حاصل از این مقاله در این قصه ها تغییرهیات با 118 مورد، طلسم یا جادو با 82 مورد و تجسد با 9 مورد بیشترین بسامدها را به خود اختصاص داده است.

زبان:
فارسی
صفحات:
93 تا 112
لینک کوتاه:
magiran.com/p1739047 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!