توسعه ی شاخص تجمیعی خشکسالی (ADI) بر پایه ی تجزیه به مولفه های اصلی به منظور پایش خشکسالی کشاورزی در استان گلستان ایران

چکیده:
شاخص های تک متغیره برای اهداف و کاربردهای مشخص تا حد زیادی مفید می باشند، اما تصویر جامعی از ویژگی های خشکسالی به عنوان یک پدیده پیچیده ی اقلیمی ارائه نمی نمایند. در این پژوهش با محاسبه ی شاخص های مختلف خشکسالی به عنوان ورودی و استفاده از روش تجزیه به مولفه های اصلی (PCA)، شاخص تجمیعی خشکسالی (ADI) جهت پایش خشکسالی کشاورزی در سطح استان گلستان توسعه داده شد. بدین منظور با استفاده از داده های روزانه هواشناسی در 10 ایستگاه تبخیرسنجی و سینوپتیک موجود در سطح استان گلستان مقادیر پنج شاخص پرکاربرد خشکسالی شامل: بارش استاندارد شده (SPI)، بارش- تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI)، شاخص خشکسالی پالمر (PDSI)، شاخص Z (مشتق شده از شاخص پالمر) و شاخص رطوبت خاک (SMI) در مقیاس ماهانه طی 33 سال زراعی برآورد شدند. سپس با اعمال روش PCA، شاخص ADI از ترکیب خطی مولفه های حاصل از شاخص های ورودی برای هر یک از ایستگاه های مورد بررسی توسعه داده شد. بر پایه ی نتایج بدست آمده همبستگی قوی (بیشتر از 0.8) بین مقادیر شاخص ADI و SPEI در نواحی مرطوب و ماه های آذر تا اسفند در ایستگاه های مورد بررسی مشاهده شد در حالی که طی ماه های گرم سال (شامل فروردین تا خرداد) از مقدار ضریب همبستگی کاسته شده است. بررسی تطبیقی نتایج شاخص ADI با شاخص SPEI در ماه های مختلف سال به ویژه ماه های اردیبهشت و خرداد نشان می دهد که شاخص ADI به عنوان یک شاخص جامع می تواند اثرات شاخص های خشکسالی ورودی نظیر رطوبت خاک را منعکس و پایش جامع تری را در اختیار دهد.
زبان:
فارسی
صفحات:
56 تا 73
لینک کوتاه:
magiran.com/p1742344 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!