لایه نگاری تپه نمشیر در بانه: محوطه ایی در غرب ایران

تپه نمشیر، در شهرستان بانه، در شمال غربی استان کردستان و در غرب ایران واقع شده است. گمانه زنی در این تپه به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و نیز لایه نگاری آن، توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان، به سرپرستی زاهد کریمی در سال 1391 به انجام رسید. هدف مقاله ی حاضر، ارائه ی نتایج کاوش لایه نگاری، با توجه به اهمیت داده های به دست آمده از آن است. در منطقه ی غرب استان کردستان، گمانه زنی به منظور لایه نگاری انجام نشده است که این امر بر اهمیت پژوهش حاضر می افزاید. شناخت مواد فرهنگی منطقه ی شمال غرب استان کردستان از جمله اهداف این پژوهش است. در این فصل، شش گمانه کاوش شد که دو گمانه ی A و B جهت لایه نگاری آن انجام شد. با توجه به سفال ها و داده های به دست آمده از این تپه، به نظر می رسد که سه فاز از دوره ی مس وسنگ و بخش هایی از عصر آهن و دوره ی اسلامی را داراست. در این پژوهش، داده های به دست آمده از کاوش لایه نگاری، پس از ثبت و ضبط، مورد طبقه بندی و مقایسه قرار گرفته است؛ براساس پژوهش حاضر، دوره های مس وسنگ قدیم تا جدید، عصر آهن و دوره ی اسلامی شناسایی شد و سفال های دوره ی مس و سنگ نشان دهنده ی وجود سنت های مشابه شمال غرب ایران و زاگرس مرکزی و تا حدودی شمال بین النهرین است. براساس کاوش تپه نمشیر می توان وجود سبک های بومی را برای منطقه ی بانه نسبت به اکثر مناطق استان کردستان در دوره ی مس وسنگ جدید مطرح کرد. سفال های عصر آهن، متاثر از سفال های منطقه ی شمال غرب ایران و استان کردستان است. سفال های دوره ی اسلامی نیز تحت تاثیر سنت سفال قهوه ایی غرب ایران است. موقعیت تپه نمشیر که در مجاورت شمال غرب ایران و شمال بین النهرین واقع شده است، در وجود سنت های مختلف نقش بسزایی داشته و بر اهمیت لایه نگاری های منطقه ایی برای شناخت توالی های بومی تاکید دارد.