روایت «ظهور الماء» اصالت، مصادیق و رابطه با امر فرج قائم (عج)

در کتاب «اختصاص» شیخ مفید(م.413 ق) روایتی دو بخشی آمده است که بخش اول آن به سختی ها و غم های مردم قم از زبان جبرئیل و بخش دوم آن از قول امام هادی(ع) به زمان رفع سختی ها را و آشکار شدن آب در سطح زمین در مقام یک نشانه است. در پژوهش پیش رو این حدیث از بعد سندی و متنی و نظرات مختلف حدیث پژوهان، بررسی و حیطه مفهومی و مصداقی آب در این روایت مورد ارزیابی و ارتباط آن با امر فرج حضرت قائم (عج) تحلیل و نظرات مختلف دانشمندان اسلامی در این زمینه مورد نقد قرار گرفته و در انتها در قالب نتایج سه فرضیه درباره «ظهور الماء» با نگاه و دیدگاه غیر مادی و معنوی ارائه شده است. فرضیه اول دلالت ظهور الماء را بر تاسیس مرکز حدیثی شیعه توسط اشعریان در قرن سوم و چهارم بیان می کند. فرضیه دوم مفهوم و مصداق آشکار شدن آب در قم را تاسیس حوزه علمیه فقهیه در قرن چهاردهم می داند و فرضیه آخر دلالت مذکور را با توجه به تفاسیر و روایات همان ظهور حضرت قائم (عج) بر می شمرد.