ارزیابی تاثیر ساختارهای فعال بر خطر فرونشست زمین با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند متغیره

محدوده مورد مطالعه در شمال باختر مرزن آباد، دارای گسل های شاخصی می باشد. با توجه به نقش گسل ها در رخداد زمین لغزش و شکل گیری فرونشست ها و به تبع آن، وارد آمدن خسارت به سازه های سطحی همچون واحد های صنعتی و شبکه توزیع برق در این منطقه، پهنه بندی پتانسیل فرونشست و ارزیابی تاثیر ساختار های تکتونیکی بر میزان فرونشست، مورد بررسی قرار گرفت. پس از تعیین روند و نوع گسل های موجود در منطقه (گسل های F1 تا F9)، مشخص گردید که گسل های F1 تا F5 دارای روند یکسان بوده و خردشدگی در پهنه های گسلی سبب به وجود آمدن مناطق تراوا شده است. گسل های F6 و F7 بین واحد های آهکی ضخیم لایه در دامنه های شمالی و جنوبی منطقه شکل گرفته اند. گسل F8 نیز با راستای شمال خاوری-جنوب باختری، دارای برش های گسلی در پهنه گسلی می باشد که سبب ناپایداری و لغزش در محل کف جاده در محدوده مورد مطالعه گشته است. گسل F9 از جمله گسل های با پهنه گسلی عریض می باشد که خود، متشکل از چندین گسل بوده و موجب ناپایداری ساختگاه در دکل های خطوط انتقال نیرو و تخریب واحدهای صنعتی در منطقه می گردد. با مطالعه به روش AHP به منظور تجزیه و تحلیل خطر فرونشست در منطقه مورد مطالعه، چنین نتیجه می شود که عوامل زمین شناسی از جمله: وجود درزه ها و شکستگی های گسلی سبب ایجاد سطوح ضعف در خاک و ناپایداری در منطقه گشته اند و از طرف دیگر سبب انتقال آب به واحدهای آهکی زیر سطحی شده و حفرات انحلالی را پدید آورده است. پس از برداشت های صحرایی، تهیه نقشه DEM، نقشه شیب و جهت شیب ، آبراهه ها و در نهایت، تهیه نقشه پهنه بندی خطر فرونشست در منطقه تهیه گردید، این نقشه نشان می دهد که خطر فرونشست در بخش های جنوبی منطقه نسبت به سایر مناطق، بیشتر می باشد و سازه های حساس که در این مناطق قرار گرفته اند نیازمند جابه جایی به مناطق امن دارند. با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند متغییره و تولید لایه های اطلاعاتی مورد نیاز می توان در جانمایی سازه های صنعتی در مناطقی که با خطر فرونشست و زمین لغزه مواجه هستند از احداث سازه ها در مناطق پر خطر اجتناب نمود. تهیه نقشه های پتانسیل فرونشست می تواند به عنوان سندی برای چشم انداز توسعه مناطق مختلف استفاده شود و در بحث آمایش زمین مورد استفاده قرار گیرد و از خسارت های جبران ناپذیر احتمالی جلوگیری نماید.