مطالعه مروری رویکرد سد زدایی در مدیریت پایدار آب و محیط زیست

سدسازی مدرن، پس از انقلاب صنعتی و تولید ماشین‏ آلات سنگین ساختمانی رو به گسترش نهاد و تبعات منفی آن برای محیط زیست و اجتماع در سایه دستاوردهای این صنعت نظیر مهار سیلاب، توسعه کشاورزی و توریسم، تولید انرژی برقابی و تامین آب شرب قرار گرفت. سدزدایی در کشورهائی که دوران سدسازی شتابان را پشت سر نهاده ‏اند، محصول نگرش توسعه پایدار می ‏باشد. تبعات سدسازی شتابان در کشور ما ایران نیز به تدریج در حال رخ نمودن است. مقاله حاضر به عنوان اولین مطالعه مروری سدزدایی منتشر شده در ایران، دلایل، تاریخچه و رابطه آن با پارادایم ‏های مدیریت آب را بررسی می ‏کند؛ پس از معرفی شاخص ‏های کلیدی و مدل های تصمیم ‏گیری، فرایند سدزدایی تبیین و روند کنونی سدزدایی در ایالات متحده ارائه شده است. در نهایت یکی از زمینه‏ های انجام آن در کشور به اجمال مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است.