ارزیابی تغییر اقلیم تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانه ای: حوضه دریاچه ارومیه

افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه گذشته موجب بر هم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده است که از آن تحت عنوان «تغییر اقلیم» نام برده می شود. بررسی ها و مطالعات گوناگون نشان می دهند که تغییرات اقلیمی دارای اثراتی بر سیستم های مختلف طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. با توجه به اهمیت و ضرورت بررسی پدیده مذکور، « حوزه آبخیز دریاچه ارومیه » برای مطالعه پدیده تغییر اقلیم انتخاب گردید. در پژوهش حاضر کوچک مقیاس کردن خروجی های بزرگ مقیاس مدل گردش عمومی جو HadCM3 با استفاده از مدل چندگانه خطی SDSM، و سناریوهای انتشار A2 و B2 متعلق به دوره زمانی 2041 تا 2070 میلادی انجام شد. بر پایهنتایج پژوهش حاضر، بارندگی روزانه در دوره سناریوسازی دارای نوسانات متفاوتی است. کاربرد مدل HadCM3 نشان داد که مقدار بارندگی در دهه 2050 میلادی به مقدار 1/0 میلی متر در روز تحت سناریوی A2 کاهش خواهد یافت و برای سناریوی B2 دارای افزایشی معادل 03/0 میلی متر خواهد بود. همچنین مقدار بارندگی تحت هر دو سناریوی انتشار مورد بررسی در فصول زمستان و بهار کاهش و در فصول تابستان و پاییز افزایش خواهد یافت. کاربرد مدل HadCM3 در حوضه نشان داد که مقدار درجه حرارت در دوره 2070- 2041 میلادی، به مقدار 2/1 و 1/1 درجه سانتی گراد به ترتیب تحت سناریوهای A2 و B2 افزایش خواهد یافت؛ همچنین بیش ترین افزایش دما طی فصل زمستان سناریوی A2به مقدار 5/1 درجه سانتی گراد و با سناریوی B2 در فصل تابستان به مقدار 4/1 درجه سانتی گراد خواهد بود. از یافته های پژوهش حاضر می تواند برای برآورد تغییرات در منابع آب سطحی و زیرزمینی حوضه، تغییرات در عملکرد محصولات کشاورزی و مرتعی و وضعیت پدیده های حدی اقلیمی نظیر خشکسالی ها و سیلاب ها در آینده به کاربرده شود.