ارائه الگوی نظری تربیت عقلانی جهت نظام آموزش و پرورش رسمی و عمومی براساس مبانی معرفت شناختی قرآن کریم

هدف از انجام این تحقیق، ارائه الگوی نظری تربیت عقلانی برای نظام آموزش و پرورش رسمی کشور بر مبنای بایسته های معرفت شناختی قرآن کریم است. روش پژوهش برای دستیابی به هدف اول، «تحلیل مفهومی» و برای دستیابی به هدف دوم «روش استنتاجی از نوع قیاس عملی» است. جامعه تحلیلی تحقیق شامل کلیه آیات قرآن کریم به همراه تفاسیرشان، پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با موضوع تحقیق بوده که ابتدا شناسایی و سپس به صورت هدفمند به طور عمیق و مستمر مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل حاکی از این است که براساس بنیان های معرفت شناختی قرآن کریم: امکان کسب معرفت برای انسان وجود دارد؛ منابع معرفت شامل: طبیعت، عقل، دل، تاریخ، وحی و فطرت است؛ انواع معرفت مشتمل بر علوم دنیوی، اخروی؛ کسبی، لدنی، میزبان، مهمان، حسی، عقلی، شهودی، وحیانی و الهامی است. مناط صدق معرفت مطابقت با واقع است. لذا؛ با نظر به بنیان های معرفت شناختی فوق، الگوی نظری تربیت عقلانی در قالب اهداف، اصول و روش های تربیتی قابل استخراج است. برخی از اهداف واسطی این الگو عبارتند از: توجه همزمان به بعد عقلی و عاطفی، پرورش تفکر، تدبر، تعقل، تفقه در یادگیرندگان. برخی از اصول این الگو عبارتند از: اصل مراتبی بودن معرفت، تلازم معرفت و تقوا، حفظ منزلت عالم، و برخی از روش های این الگو عبارتند از: تبعیت از احسن، آینده نگری، پرسش گری، طلب علم. متناظر با الگوی بیان شده راه کارهایی نیز به منظور بهبود نظام آموزش و پرورش رسمی کشور ارائه گردیده است.