جامعه شناسی کتاب خوانی

امروزه علم جامعه شناسی پای خود را به گستره مهم فرهنگی کتاب و مطالعه باز کرده است؛ به طریقی که از جامعه شناسی مطالعه و کتاب خوانی به عنوان شاخه علمی نام می برند که بر شناخت کم و کیف مطالعه در میان گروه های جامعه متمرکز شده و به بررسی نقش عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و... برروند مطالعه در اشکال مختلف فردی و جمعی می پردازد.
جامعه شناسان بر این اعتقادند که کتاب و کتاب وانی جزء مهمی از رشد فرهنگی است که به تبع آن فرآیند توسعه ملی را فراهم می کند؛ بنابراین هر تحول و جهش مطلوبی، در پرتو رشد فرهنگی حاصل می شود. درواقع میزان کتاب خوانی در کشورها بسته به فرهنگ و تاریخ آن متفاوت است و در ممالک پیشرفته درصد قابل توجهی از مردم به کتاب و مطالعه گرایش دارند. لذا تغییرات اساسی و بنیادین در هر جامعه، وابستگی کاملی به وجود نهادهای فکری و فرهنگی آن جامعه دارد.
مطالعه به افزایش قدرت تحلیل، انباشت علمی، اعتلای آگاهی نسبت به خود و جهان پیرامون می انجامد و در بالا بردن قدرت شناخت و مدارا با دیگران و افزایش مصونیت در برابر هر اندیشه تک بعدی که انسان را به ورطه سلطه گری یا سلطه پذیری می کشاند موثر است. کتاب خوانی موجب پیوند فرد به تفکرات برخاسته از ناخودآگاه جمعی و حافظه تاریخی نویسنده می شود و مخاطب را به جهانی غیرشخصی متصل می کند. اگر بپذیریم که مطالعه نقش موثری در گسترش افق فکری، افزایش آگاهی و تجربه و حفظ حافظه تاریخی د ارد، بنابراین کتاب خوانی مستقیما با رشد و توسعه فردی و اجتماعی رابطه خواهد داشت. جوامع کتاب خوان، تاریخ را دوبار تجربه نمی کنند.