نگاهی به مطالعات تطبیقی منطق در ایران و معرفی کتاب منطق تطبیقی

درست شش دهه از انتشار کتاب ارزشمند مدخل منطق صورت اثر غلام حسین مصاحب (12891358) در سال 1334 می گذرد. با این اثر، منطق تطبیقی درضمن منطق جدید به ایرانیان معرفی شد. مصاحب یک فصل کامل را به بررسی منطق قدیم و تطبیق آن با منطق جدید اختصاص داده و ایرادهای منطق قدیم را از نگاه منطق جدید در برابر چشمان خواننده به نمایش گذاشته بود. از آن زمان به بعد، دانشجویان و اندیش مندان این سرزمین خود را با پدیده ای نوظهور و رقیبی پرتوان رودررو دیدند که گریزی از رویارویی با آن نبود.
نخستین واکنش نوشتاری را، تا آن جا که ما یافته ایم، سعید رجائی خراسانی در سال 1349، مهدی حائری یزدی در 1360 و فرخ وطن در 1361 منتشر کردند. اثر دوم پاسخ کوبنده ضیاء موحد را در سال 1366 در پی داشت که موجی از مقاله ها را بیشتر بر ضد خود برانگیخت. انتشار مهم ترین و خوش خوان ترین کتاب درسی منطق جدید از ضیاء موحد در سال 1368 و راه یافتن آن به واحدهای درسی رشته فلسفه در دانشگاه ها به عمومی ترشدن هرچه بیشتر منطق جدید و دامن زدن بیشتر به مباحث منطق تطبیقی انجامید. پس از این بود که انبوهی از پایان نامه ها، رساله ها و مقاله ها در تطبیق منطق قدیم و جدید یکی پس از دیگری نوشته شد و کتاب ها و مقاله هایی نیز در همین زمینه از زبان های عربی و انگلیسی به فارسی برگردانده شد.