بررسی تطبیقی نقش اعتبارات خرد در توسعه روستایی نواحی کوهستانی و دشتی (مورد مطالعه: دهستان های کارده و میان ولایت شهرستان مشهد)

اعتبارات خرد با هدف ارائه خدمات مالی به گروه های کم درآمد در کشورهای درحال توسعه در سه دهه اخیر مطرح شده است. این اعتبارات با اعطای وام به روستاییان به ویژه آن هایی که در امور تولیدی فعالیت دارند این امکان را می دهد که به سبب فراهم بودن نقدینگی بتوانند نیازهای مالی شان را برای انجام عملیات تولیدی و تهیه نهاده های کشاورزی تامین نمایند. این تحقیق نیز با هدف بررسی نقش اعتبارات خرد در توسعه روستایی، با تاکید بر تاثیر عوامل جغرافیایی در جذب اعتبارات مذکور در دو ناحیه کوهستانی (کارده) و دشتی (میان ولایت) شهرستان مشهد، انجام گرفته است و بر اساس هدف، کاربردی- توسعه ای و به لحاظ روش شناسی، از نوع توصیفی – تحلیلی است. با توجه به دو جامعه آماری مورد مطالعه، از کل خانوارهایی که در بین سال های 1394-1390 حداقل یک بار وام دریافت کرده اند، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 207 خانوار روستایی به عنوان حجم نمونه برآورد گردید و سپس به نسبت خانوارها در هر ناحیه تقسیم شد. نمونه گیری این جامعه آماری با روش طبقه ای و تصادفی صورت گرفته است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از منابع اسنادی و عملیات پیمایشی (پرسشنامه) در بین خانوارهایی که اعتبارات دریافت کرده اند، جمع آوری شده است. و از آزمون های آماری ویلکاکسون (برای تحلیل تفاوت دوره قبل و بعد)، فریدمن و کای دو، T تک نمونه ای و هم بستگی برای تحلیل داده ها بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان اثربخشی اعتبارات در بین ساکنین روستایی نواحی کوهستانی و دشتی تفاوت معنی داری وجود ندارد ولی ازنظر مشکلات و موانع دریافت وام و درجه رضایت مندی، تفاوت معنی داری بین این دو ناحیه وجود دارد و میزان رضایت مندی در ناحیه دشتی بیشتر است. هم چنین نتایج آزمون نا پارامتری ویلکاکسون برای سنجش میزان تفاوت موجود در دو دوره زمانی قبل و بعد از استفاده از اعتبارات خرد روستایی در هر دو جامعه نمونه، نشان می دهد که پرداخت اعتبارات خرد منجر به ایجاد تغییرات قابل توجهی در کلیه محورها شده است و این تغییرات از دیدگاه استفاده کنندگان کاملا معنی دار است. نتایج آزمون T تک نمونه ای نیز نشان دهنده اثرات مناسب اعتبارات بر توسعه اقتصادی مناطق روستایی موردمطالعه می باشد. نتایج حاصله از تحلیل نا پارامتری هم بستگی (اسپیرمن) میان مولفه های موردبررسی نیز نشان دهنده وجود رابطه مستقیم بین مولفه های تاثیرگذار توسعه اقتصادی نقاط روستایی است. به عبارت دیگر با افزایش مقادیر هر یک از مولفه ها، سایر ابعاد نیز افزایش معنی داری را نشان می دهند