ارزیابی اثر سناریوی کاربری آمایشی در خطر و خسارت سیل حوضه ی آبخیز سد بوستان
نویسنده:
چکیده:
یکی از مهمترین دلایل وقوع سیلاب و خسارات مالی و جانی ناشی از آن، تجاوز به حریم رودخانه و کاربری نامناسب اراضی است. یکی از ابزارهای مدیریتی پیشبینی شدت خسارات ناشی از سیلاب، برای مهار آن، پهنهبندی سیل است. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی اثر سناریوی آمایشی در مساحت پهنه های خطر و میزان خسارت ناشی از سیل، در بازهای به طول 21 کیلومتر از بستر اصلی رودخانهی گرگان رود در حوضهی آبخیز سد بوستان است. بدین منظور ابتدا داده های اولیهی مدل از قبیل مشخصات هندسی رودخانه و مقاطع عرضی (316 نمونه)، ضرایب زبری برآورد شده به روش کاون و دبی اوج هیدروگرافهای محاسبه شده با روش توزیعی مفهومی مادکلارک وارد مدل هیدرولیکی HEC-RAS شد و پس از محاسبهی تراز آب، پهنه های خطر سیل با دوره بازگشتهای 2، 5، 10، 25، 50، 100 و 200 سال در دو شرایط کاربری فعلی و سناریوی آمایشی، با استفاده از نرمافزار HEC-GeoRAS در 5 کلاس ترسیم گردید. نتایج آزمون آماری نشان داد که پهنه های خطر سیل با دوره بازگشتهای مختلف در کاربری آمایشی بهطور معناداری (01/0 p <)، کاهش مییابد. در این مطالعه برای ارزیابی خسارت سیل نیز از معادلهی عمومی ریسک استفاده شد و نقشه های خسارت عددی و ریالی سیل، پس از شناسایی و کلاسبندی تعداد و درجهی آسیبپذیری عناصر در معرض خطر در 5 کلاس تهیه گردید. نتایج نشان داد که کلاس خسارت احتمالی در کاربری فعلی بزرگتر از کاربری آمایشی است. نتایج حاصل از آزمون معناداری نشان داد که میزان خسارت ریالی در کاربری سناریوی آمایشی بهطور معناداری (01/0 p <)، افزایش یافته است؛ که علت آن را میتوان به اختصاص مساحت بیشتری از اراضی کشاورزی بهمنزلهی عناصر با ارزشتر در پهنه های سیلگیر کاربری آمایشی نسبت داد.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
صفحات:
133 تا 143
لینک کوتاه:
magiran.com/p1758273
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!