ساختار سازمانی فناورانه پلیس آینده ایران

ساختار سازمانی و تشکیلات هر نهاد، در کنار رکن مدیریت، روش اجرایی، تجهیزات و امکانات و منابع انسانی، یکی از ارکان اصلی آن نهاد محسوب می شود. این رکن از نهاد باید با لحاظ پیشرفت های بشری و نیاز جامعه و به منظور افزایش کارایی سازمان و اثربخشی عملکردها طراحی و ایجاد شود. پیشرفت های فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و دگرگونی های ایجاد شده، نه فقط موجب افزایش رفاه اجتماعی، تسریع در انجام دادن امور و... گردیده است بلکه، موجبات وابستگی آحاد جامعه و نهادهای دولتی و غیردولتی به این فناوری را فراهم کرده است. به طوری که اغلب فعالیت های روزمره افراد به فضای مجازی منتقل شده است. همین امر برای نیروی انتظامی ظرفیت ها و چالش هایی را به وجود آورده است. اول اینکه این فناوری برای بهبود روش ها، انجام دادن وظایف تخصصی پلیس، پیش گیری و مبارزه با جرایم می تواند در خدمت پلیس باشد. دوم اینکه، با انتقال جرم به فضای مجازی و استفاده از این فناوری برای ارتکاب جرم، چالش هایی را برای جامعه و دستگاه عدالت کیفری و همچنین نیروی انتظامی به وجود آورده است. در مقاله پیش رو، که پژوهشی بین رشته ای (مدیریت، جرم شناسی و فاوا) به روش تحلیلی- توصیفی و با استعانت از اسناد کتابخانه ای است، با تبیین وظایف و توانمندی های پلیس و ظرفیت های فاوا در راستای پاسخ گویی به این سوالات تلاش می کنیم که «ساختار نیروی انتظامی آینده ایران با وجود این فناوری چگونه باید بازطراحی و ایجاد شود؟ نیروی انتظامی در کدام یک از ماموریت های خود می تواند از ظرفیت های فاوا بهره مند و آن را جانشین نیروی انسانی نماید؟». به موجب نتایج حاصل از این پژوهش، نیروی انتظامی باید در طراحی ساختار سازمانی پلیس آینده، با لحاظ ظرفیت های فاوا، به منظور ارتقای دقت، سرعت و سهولت در انجام دادن امور، کاهش خطای انسانی، افزایش کارایی و اثربخشی، جلوگیری از هزینه های نگهداشت نیروی انسانی و پیش گیری از خطرهای جانی، در برخی از ماموریت های پلیسی همچون کنترل آمدوشد، پیش گیری از جرم، کشف جرم و... از فناوری مذکور استفاده و ساختار سازمانی مشاغل و تجهیزات خود را بازطراحی و به مرور زمان از شمار کارکنان شاغل بکاهد و بر تعداد فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی بیفزاید؛ به طوری که در چند سال آینده به نهادی هوشمند الکترونیکی بدل شود.