بررسی انواع تکرار و کارکردهای آن در ویس و رامین

«تکرار» در زیباشناسی هنر از مباحث اساسی است و در ادبیات و به خصوص در شعر نقش بسزا دارد. این فن ادبی در صورت کاربرد مناسب، جنبه های زیباشناسیک خواهد داشت و از دیدگاه سبک شناختی نیز گاه بیانگر سبک شخصی است. در این پژوهش، با روش توصیفی-تحلیلی، گونه های مختلف تکرار و توازن در سطوح گوناگون آوایی، واژگانی و نحوی در منظومه ویس و رامین (432-446 ق) - که از داستان های روزگار اشکانیان و در بحر هزج به نظم در آمده است- مطالعه می شود. در بخش نخست، توازن آوایی با مقوله هایی نظیر توازن واجی و هجایی، در بخش دوم، توازن واژگانی، شامل انواع تکرار در سطوح مختلف واژه، گروه و جمله، و در بخش سوم، توازن نحوی با مقوله هایی همچون تکرار ساخت، همنشین سازی نقشی و جانشین سازی نقشی تحلیل می شود و در پایان، کارکردهای تکرار در منظومه ویس و رامین بررسی خواهد شد. نتیجه بیانگر این مطلب است که فخرالدین گرگانی توانسته از طریق تکرار، هنرمندانه ترین صنایع بلاغی، به ویژه صنایع لفظی را در سراسر منظومه خود به نمایش بگذارد و از این طریق، مفهوم شعری خود را با تاکید، وضوح، تنوع و لذت بالاتری به مخاطب ارائه کند و از تکرار برای تداعی و نمایش اعمال دراماتیک و انسجام میان موسیقی و مفاهیم شعری بهره ببرد.