سبک شناسی لایه نحوی- بلاغی نامه سی ویک نهج البلاغه (بررسی موردی انواع همپایگی و روابط معنایی)

نهج البلاغه دومین منبع معارف اسلامی به شمار می رود که امیر بیان امام علی(ع) در آن برنامه زندگی فردی و اجتماعی و حتی سیاسی را با سبک و ساختار ویژه ای بیان نموده است. از این رهگذر می توان به سبک نامه سی و یکم اشاره کرد؛ این نامه شامل وصیت امام علی(ع) به فرزندش امام حسن(ع) است. استفاده گسترده از انواع ساخت های همپایه یکی از ویژگی های سبکی امام(ع) در این اندرزنامه است؛ از آن جا که استفاده از این گونه ساخت ها در نامه سی و یکم، نمود بالایی دارد، پژوهش حاضر بر آن است که با روش توصیفی– تحلیلی به بررسی ساخت های همپایه در این نامه بپردازد و ارتباط آن را با دو حوزه موسیقایی و بلاغی مشخص نماید و در نهایت بخشی از زیبایی آفرینی کلام امام(ع) را تبیین کند. ساخت های همپایه در این نامه به سه نوع همپایگی ترکیبی، همپایگی موسیقایی و همپایگی بلاغی تقسیم می شود. مهم ترین یافته های پژوهش حاکی از آن است که از مهم ترین ویژگی ساخت های همپایه در این نامه استفاده از همپایگی ترکیبی تام و جزئی در انواع جملات اسمیه، فعلیه، انشائیه و... است و همپایگی موسیقایی سهم بیشتری را در همراهی با همپایگی ترکیبی دارد. همراهی همپایگی موسیقایی و بلاغی با همپایگی ترکیبی، علاوه بر اینکه در زیباآفرینی کلام تاثیر بالایی دارد، در ایجاد طراوت در فضای نامه و تاثیرگذاری بر مخاطب نیز نقش به سزایی دارد.