تحلیل متن شناسی خطبه شقشقیه بر اساس نظریه کنش گفتاری «سرل»

نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
نظریه «کنش گفتاری» یکی از مباحث مهم تحلیل گفتمان در حوزه دانش زبان شناسی به شمار می رود که در آغاز توسط «آستین» مطرح شد و پس از او، «سرل» طبقه بندی پنج گانه ای را برای آن ارائه داد. پایه نظریه کنش گفتاری سرل بر این استوار است که نقش های فعل و به دنبال آن جمله را در فرآیند گفتمان می توان به پنج دسته کنش های اظهاری، عاطفی، ترغیبی، تعهدی و اعلامی تقسیم بندی کرد. بررسی و تحلیل متن شناسی متون دینی ازجمله قرآن کریم و نهج البلاغه، براساس این نظریه می تواند یکی از راه های درک و شناخت بهتر لایه های پنهان این کتب دینی باشد. خطبه شقشقیه یکی از خطبه های مهم نهج البلاغه است که علاوه بر دربر داشتن آموزه ها و عبرت های دینی و اخلاقی، از شاکله نیرومندی در بعد زبانی برخوردار است. از این روی، پژوهش حاضر می کوشد با روش توصیفی و تحلیل محتوا و بافت موقعیتی متن و با بهره گیری از روش آماری، خطبه یادشده را بر اساس این نظریه مورد بررسی قرار دهد تا کنش های گفتاری و دلایل آن را تحلیل و تبیین نماید. یافته های پژوهش حاکی از آن است که کنش گفتاری اظهاری در این خطبه از بیشترین بسامد برخوردار است؛ چرا که امام(ع) به طورکلی در خطبه، به دنبال بیان کردن، شرح و گزارش دادن ماجرای تاریخی سقیفه می باشد و بر این امر اصرار دارد که حکومت حق ایشان بوده که غصب شده است؛ بنابراین کنش گفتاری اظهاری با هدف و مقصود گوینده سخن در خطبه متناسب و همگون است.
زبان:
فارسی
صفحات:
1 تا 17
لینک کوتاه:
magiran.com/p1765897 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!