مطالعه اثر کاربرد زئولیت بر تعدیل تنش کم آبیاری و بهبود کارکردهای گیاه شاهدانه

یکی از راهکارهای مقابله با تنش خشکی، استفاده از گیاهان زراعی متحمل همراه با کاربرد مواد نگه‏دارنده آب در خاک مانند زئولیت می‏باشد. شاهدانه از گیاهان دانه روغنی و دارویی است. به منظور بررسی نقش زئولیت در تعدیل تنش کم‏آبیاری و بهبود کارکردها و شاخص‏های رشدی شاهدانه، آزمایشی در تابستان 1393 به صورت کرت‏های خرد شده در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شهرکرد اجرا شد. عامل اصلی رژیم آبیاری در چهار سطح (تامین 40، 60، 80 و 100 درصد نیاز آبی) و عامل فرعی زئولیت در سه سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) بود. نتایج نشان داد از نظر روند تغییرات شاخص سطح برگ (LAI)، دوام سطح برگ (LAD)، دوام زیست‏توده (BMD)، سرعت رشد محصول (CGR) و سرعت جذب خالص (NAR) در بین سطوح زئولیت و رژیم‏های آبیاری تفاوت وجود داشت. افزایش میزان آب آبیاری به دلیل حضور زئولیت در خاک اطراف ریشه، باعث افزایش شیب رشد در ویژگی های LAI، LAD، BMD وCGR و هم‏چنین شاخص کلروفیل برگ شد. به طور کلی، زئولیت موجب تخفیف زیان ناشی از کمبود آب در صفات مورد بررسی گردید. از این‏رو، با توجه به نقش زئولیت در ایجاد شرایط لازم جهت رشد بهتر شاهدانه، کاربرد مقدار 10 تن زئولیت در هکتار بویژه در شرایط تنش شدید مفید به نظر می‏رسد.