شناسایی مناطق مساعد کشت گندم دیم در استان زنجان براساس پارامترهای اقلیم کشاورزی

شناخت اقلیم و بررسی نیازهای اقلیم شناختی گیاهان زراعی از مهمترین عوامل موثر در تولید است. با بررسی های هواشناسی کشاورزی می توان امکانات بالقوه اقلیمی را در مناطق مختلف مشخص و از آنها حداکثر بهره برداری را نمود. در این تحقیق برای بدست آوردن نقشه پتانسیل اقلیمی استان زنجان از سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید. بدین منظور از آمار 30 ساله ایستگاه های کلیماتولوژی و سینوپتیک واقع در محدوده استان زنجان استفاده گردید. بعد از بدست آوردن تاریخ آغاز بارش های پاییزی برای هر منطقه از استان برای هر منطقه از استان تاریخ کاشتی مشخص گردید. در ادامه از عنصر بارش، نقسه های هم ارزش اقلیمی بارش سالانه، بارش در دوره جوانه زنی، بارش در دوره گل دهی و بارش پر شدن دانه استخراج گردید. هم چنین با توجه به عنصر دما نیز نقشه های هم ارزش اقلیمی دمای مناسب جوانه زنی، تنش های دمایی در طول دوره گل دهی و پر شدن دانه در سطح استان تهیه شد. در نهایت با تلفیق این نقشه ها در محیط GIS نقشه پهنه بندی اقلیمی کشت گندم دیم استخراج گردید. نقشه بدست آمده شامل چهار پهنه بسیار مناسب، مناسب، متوسط و ضعیف ترسیم شد این نقشه ها نشان داد که عمده مناطق مناسب برای کشت گندم دیم در استان در ناحیه جنوبی و مرکزی استان قرار دارند و شامل نواحی جنوبی شهرستان زنجان، نواحی غربی شهرستان ابهر و بیشتر قسمت های شهرستان های خرمدره و خدابنده می باشد. در مقابل مناطق واقع در شمال استان در محدوده استان های طارم و ماهنشان و مناطق مرتفع و پرشیب رشته کوه های البرز دارای وضعیت متوسط و ضعیف از لحاظ کشت گندم می باشند.