بررسی تاثیر پروژه های آبخیزداری بر کیفیت زندگی در نواحی روستایی شهرستان بابل

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر پروژه های آبخیزداری بر کیفیت زندگی در نواحی روستایی شهرستان بابل انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق را 5225 نفراز سرپرستان خانوار در 8 روستای هدف پروژه های آبخیزداری در شهرستان بابل تشکیل دادند که از طریق فرمول کوکران 300 نفر به عنوان نمونه های این تحقیق انتخاب گردید. نمونه ها از طریق انتساب متناسب در بین سه گروه روستا با اقدامات پیشرفته، متوسط و ضعیف آبخیزداری انتخاب شدند. نمونه گیری دورن روستاها به شیوه تصادفی ساده بود. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی صوری و محتوایی آن بر اساس نظر کارشناسان محلی و اساتید دانشگاهی تایید شد و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای سازه های مختلف تحقیق بین 68/0 تا 96/0 مورد تایید قرار گرفت. نتایج آزمون t تک نمونه ای نشان داد که در گروه روستاهای با اقدامات آبخیزداری پیشرفته و متوسط سطح کیفیت زندگی کمتر از حد متوسط است. در حالی که در گروه روستاهای با اقدامات آبخیزداری ضعیف سطح کیفیت زندگی بیشتر از حد متوسط است. مولفه های چهارگانه کیفیت زندگی از طریق آزمون F مستقل بین سه گروه روستاها مقایسه شد. نتایج نشان داد که وضعیت مولفه اقتصادی و فیزیکی- کالبدی و محیطی-حفاظتی در روستاهای با اقدامات آبخیزداری ضعیف بهتر از دو گروه دیگر است. در حالی که نتایج ارزیابی مولفه اجتماعی نشان داد که وضعیت در روستاهای با اقدامات آبخیزداری پیشرفته بهتر از دو گروه دیگر است. نتایج این تحقیق بیانگر عدم تاثیر اجرای پروژه های بزرگ آبخیزداری با تاثیر بلندمدت بر کیفیت زندگی در نواحی روستایی است. به علاوه پروژه های کوچک بیولوژیکی که تاثیر عینی و محسوسی بر فعالیت های معیشیتی دارند بیشتر بر سطح کیفیت زندگی روستاییان تاثیر داشته است.