نظام پارلمانی در اروپا، از تعامل سیستم های مونو و بی کامرالیسم تا تعادل میان مجالس عالی و ملی

اگر قائل به مطالعه دولت ها و سیستم های سیاسی براساس یک سری اشتراکات و الگوهای مشابه و سازگار باشیم، اروپا همواره شاهد مجموعه ای از واحدهای سیاسی به هم پیوسته و در هم تنیده بوده که بیشترین ارتباط و نزدیکی متقابل را در گذر زمان به وجود آورده است. یکی از ویژگی های سیاست و حکومت در اروپا، رشد و نمو اندیشه ها، نهادها و سازوکارهای مردم سالارانه ای بوده که به عنوان«دموکراسی غربی» همراه با مزایا و معایب آن می شناسیم. مجالس نمایندگی نیز یکی از اصلی ترین نهادهای مردم سالاری و استوارترین ستون های نظام لیبرال دموکراسی بوده که به اشکال مختلف و کارکردهای متفاوت در دولت های اروپایی شکل گرفته است.
در بوته عمل، پیشینه های متفاوت تاریخی و سنت های مختلف سیاسی و اجتماعی، باعث شکل گیری اشکال گوناگونی از ساختارهای پارلمانی در اروپا شده است. بر این اساس، مقاله حاضر به دنبال بررسی اشکال مختلف نمایندگی مردم و تجلی اراده همگانی در قالب قوه مقننه و نظام پارلمانی در اروپا می باشد. پرسش های اصلی مقاله به دنبال درک آن است که نهادینگی نقش نمایندگی مردمی در قالب ساختار مونوکامرالیسم (تک مجلسی) به اصول مردم سالاری نزدیک تر است یا در شکل بی کامرالیسم (دومجلسی)؟ همچنین در سیستم دومجلسی، برتری با مجالس عالی بوده یا قدرت واقعی از آن مجالس ملی می باشد؟ درواقع با توجه به پویایی جوامع اروپایی همراه با تنوعات ملی و سیاسی، هر دو ساختار مونو و بی کامرالیسم تجلی بخش رژیم نمایندگی بوده و هیچ یک مزیت دموکراتیک بر دیگری ندارد. به علل مختلف ازجمله میراث سیاسی و سنت تاریخی در بسیاری از کشورهای اروپایی شاهد شکل گیری ساختاری دومجلسی مرکب از مجلس عالی و ملی می باشیم. در این حالت هیچ گاه دو مجلس از وزنی برابر و اقتداری یکسان برخوردار نبوده، بلکه همواره مجلسی که نمایندگان آن با آرای مستقیم مردم انتخاب می شود از برتری و اعتبار بیشتری نسبت به مجلسی که نمایندگان آن انتصابی یا به صورت غیرمستقیم تعیین می شود، برخوردار است. بنابراین فرض بر این است که وجود دو مجلس نمایندگی باعث ایجاد نوعی تعادل و توازن در سطح قوه مقننه می گردد.